Tắc vòi trứng không phẫu thuật có làm IVF được không?

Vòi trứng hay còn gọi là ống dẫn trứng, cơ quan sinh sản vô cùng quan trọng với nữ giới. Đây là nơi trứng và tinh trừng đã thụ tinh sẽ di chuyển về tử cung làm tổ. Hiện nay, tắc vòi trứng là một nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh hiếm muộn ở nữ giới. Khi hai vòi trứng bị tắc, đồng nghĩa với khả năng có con tự nhiên bằng 0. Khi đó, các phương pháp hỗ trợ sinh sản sẽ giúp các cặp vợ chồng có cơ hội được làm cha mẹ. Vậy đối với trường hợp tắc hai vòi trứng có nên mổ không? Tắc vòi trứng không phẫu thuật có làm IVF được không?

Một số nguyên nhân gây tắc vòi trứng ở nữ giới

Vòi trứng hay ống dẫn trứng được bắt nguồn từ đáy tử cung. Một cơ quan sinh dục bình thường ở nữ giới sẽ có 2 ống dẫn trứng, rỗng và thông đến buồng tử cung. Phần cuối cùng của ống dẫn trứng là những tua nhỏ nằm ngay sát buồng trứng có chức năng chính là đỡ trứng chín rụng. Đây cũng là nơi tinh trùng và trứng thụ tinh sau đó di chuyển về tử cung để làm tổ và phát triển.

Cấu tạo vòi trứng

Ống dẫn trứng là một ống có chiều dài từ 9 – 12 cm. Một đầu của ống dẫn trứng sẽ thông với tử cung, đầu còn lại sẽ thông với ổ bụng để “hứng’ trứng. Cấu tạo của ống dẫn trứng bao gồm các phần chính đó là:

• Phần phễu ở gần buồng trứng,
• Phần phình ống
• Eo ống.

Tắc vòi trứng là gì?

Tắc vòi trứng là tình trạng vòi trứng bị chít hẹp, ngăn cản trứng và tinh trùng gặp nhau để thụ thai; hoặc hợp tử đã thụ tinh không thể di chuyển vào buồng tử cung để “làm tổ”. Chính vì vậy có thể dẫn đến phôi làm tổ ngay tại vòi trứng gây ra tình trạng thai ngoài tử cung rất nguy hiểm.

XEM THÊM: Chậm kinh nên làm gì?

Nguyên nhân

Có nhiều nguyên nhân gây tắc vòi trứng. Có thể do:

• Viêm nhiễm qua đường sình dục do Chlamydia hoặc các loại vi khuẩn lậu;
• Do vệ sinh kém, nhất là vệ sinh trong thời kỳ kinh nguyệt. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm nhiễm âm đạo hay cổ tử cung. Nếu không được điều trị đúng cách sẽ gây viêm nhiễm ngược gây tắc nghẽn vòi trứng.

📍📍📍📍📍📍THAM KHẢO: Quy trình nuôi cấy phôi tại Viện Mô phôi.

Ngoài ra, việc nạo phá thai không an toàn, nạo phá thai nhiều lần cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tắc vòi trứng. Thông thường cổ tử cung đóng vai trò ngăn cản vi khuẩn xâm nhập. Tuy nhiên, khi phụ nữ bị sảy thai, sinh đẻ hoặc nạo phá thai nhiều lần sẽ gây viêm nhiễm ngược dòng từ âm đạo và lan qua cổ tử cung lên tử cung và hai vòi trứng, gây viêm tắc vòi trứng.

Dấu hiệu tắc vòi trứng

Tắc vòi trứng thường không gây ra biểu hiện đặc biệt. Vì thế rất nhiều người không biết hoặc dễ bị nhầm lẫn với các bệnh viêm nhiễm phụ khoa khác. Điều này được phát hiện khi bệnh nhân khó thụ thai. Và phải được kiểm tra bằng phương pháp chụp X-quang tử cung vòi trứng. 

Trong một số trường hợp, tắc ống dẫn trứng có thể gây ra một số cơn đau ở vùng bụng, tương tự với cơn đau xảy ra trong kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên mức độ nặng nhẹ sẽ tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý của từng người. 

Bên cạnh đó, người bị tắc vòi trứng có thể gặp các vấn đề như chu kỳ kinh nguyệt thất thường, thời gian hành kinh kéo dài và nhiều hơn, kèm theo đó là hiện tượng đi tiểu nhiều lần, đi tiểu gấp khiến các chị em cảm thấy mệt mỏi và bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày.

Tắc vòi trứng ảnh hưởng như thế nào đến khả năng sinh sản?

Siêu âm buồng tử cung – vòi trứng sử dụng chất tương phản dạng bọt (HyFoSy)

HyFoSy: Hysterosalpingo – Foam Sonography

Phương pháp siêu âm bơm gel cản âm nhằm tìm kiếm dấu hiệu tắc nghẽn vòi trứng. HyFoSy là kỹ thuật siêu âm bằng cách sử dụng chất tương phản dạng bọt đặc biệt. Phương pháp này có ý nghĩa đánh giá mức độ thông suốt của ống dẫn trứng, đánh giá chức năng tổng quan của cả buồng trứng và tử cung của người mẹ.

Các phương pháp chẩn đoán tắc vòi trứng

Chụp X-quang tử cung – vòi trứng (HSG)

Chụp X-quang tử cung – vòi trứng (HSG) là một thủ thuật chẩn đoán hình ảnh. Mục đích phương pháp này là quan sát bên trong tử cung và các ống dẫn trứng. Để thực hiện thủ thuật HSG đòi hỏi phải bơm một chất tương phản và buồng tử cung thông qua âm đạo và cổ tử cung. Khi đó, buồng tử cung sẽ được lấp đầy chất cản quang, trường hợp vòi trứng thông, chất dịch này sẽ lấp đầy vòi trứng và đi vào khoang bụng.

Nội soi ổ bụng

Nội soi là một phẫu thuật cho phép bác sĩ nhìn thấy bên trong cơ thể. Bác sĩ sẽ đánh giá cấu trúc của hệ thống sinh sản, bao gồm buồng trứng, ống dẫn trứng và tử cung.

Phương pháp này giúp bác sĩ phát hiện được nhiều nguyên nhân gây vô sinh ở phụ nữ. Các nguyên nhân bao gồm lạc nội mạc tử cung, dính buồng tử cung, ống dẫn trứng bị tắc, u xơ tử cung dưới niêm và các dị dạng bẩm sinh về tử cung khác.

Biến chứng nguy hiểm của tắc vòi trứng:

• Vô sinh. Đây được xem là hậu quả nặng nề nhất nếu tắc vòi trứng. Tình trạng này dẫn đến việc tắc ống dẫn trứng hoàn toàn ở 2 vòi trứng. Điều này khiến trứng và tinh trùng không thể gặp nhau để thụ thai.
• Thai ngoài tử cung: Khi tình trạng ống dẫn trứng bị chít hẹp khiến cho trứng sau khi được thụ tinh với tinh trùng không thể trở về tử cung làm tổ mà lại làm tổ ngay ở thành ống dẫn trứng dẫn đến tình trạng mang thai ngoài tử cung. Khi thai nhi phát triển lớn sẽ gây đau đớn và vỡ ống dẫn trứng, nếu không được phát hiện kịp thời có thể ảnh hưởng đến tính mạng của mẹ.
• Đau bụng dưới: Vòi trứng bị tắc do viêm có thể gây nhiễm trùng vùng chậu và khu màng bụng, có thể dẫn đến những cơn đau bụng dưới dữ dội.

Tắc vòi trứng có nên mổ thông không?

Nghe đến tắc vòi trứng đa phần bệnh nhân sẽ nghĩ đến đi thông vòi trứng. Tuy nhiên, phương pháp thông vòi trứng là phương pháp cổ điển. Phương pháp này nhằm cố gắng phục hồi vòi trứng khi IVF chưa phổ biến như hiện nay.

Theo quan điểm điều trị hiếm muộn hiện đại thì với tắc vòi trứng bác sĩ nên chỉ định IVF sẽ hợp lí hơn. Vì phương pháp thông vòi trứng cho tỉ lệ thành công thấp. Bản thân vòi trứng bên trong còn các vi lông mao giúp trứng di chuyển. Khi  bị tắc, vòi trứng đã tổn thương và hỏng hoàn toàn. Phẫu thuật thông vòi không giúp vi lông mao này hồi sinh được, nên phẫu thuật ngoài tỉ lệ thành công có thai sau mổ rất thấp mà nguy cơ chửa ngoài tử cung lại cao do phôi không di chuyển được đến buồng tử cung.

Tắc vòi trứng không phẫu thuật có làm IVF được không?

Thụ tinh trong ống nghiệm (In vitro fertilization – IVF) là kỹ thuật lấy tinh trùng của người chồng và trứng của người vợ để thụ tinh trong phòng thí nghiệm, tạo thành phôi. Sau đó, phôi sẽ được đưa trở lại buồng tử cung của người vợ để làm tổ, bắt đầu một thai kỳ. Phôi được nuôi ngày 3 gọi là phôi ngày 3, phôi nuôi lên ngày 5, ngày 6 gọi là phôi nang. 

Những trường hợp được chỉ định thụ tinh trong ống nghiệm

Cũng như tất cả các kỹ thuật y khoa khác, thụ tinh trong ống nghiệm cũng có chỉ định riêng. Không phải tất cả các trường hợp hiếm muộn đều phải làm IVF. Dưới đây là một số trường hợp được chỉ định thực hiện IVF tại Viện Mô phôi:

• Vô sinh do rối loạn phóng noãn, tắc hoặc tổn thương hai vòi trứng, đã cắt bỏ vòi trứng…
• Vô sinh do các bệnh lý tại buồng tử cung như lạc nội mạc trong cơ tử cung, u xơ tử cung.
• Vô sinh do tinh trùng yếu, tinh trùng ít hoặc xuất tinh ngược, không có tinh trùng trong tinh dịch…
• Cặp vợ chồng lớn tuổi, dự trữ buồng trứng ở người vợ suy giảm.
• Áp dụng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung nhiều lần nhưng thất bại.
• Vô sinh – hiếm muộn chưa rõ nguyên nhân.
• Các cặp vợ chồng mang gen bệnh như Thalassemia, Hemophilia… cần sàng lọc tiền làm tổ để giảm thiểu nguy cơ sinh con mắc bệnh. 

Như vậy, bệnh nhân tắc hai vòi trứng thuộc trường hợp được chỉ định điều trị IVF tại Viện. Tắc vòi trứng không phẫu thuật có làm IVF được không. Câu trả lời là có.

Tắc vòi trứng không phẫu thuật có ảnh hưởng đến kết quả IVF không?

Tại Viện Mô phôi, đối với những trường hợp tắc vòi trứng, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị IVF. Bệnh nhân không cần phẫu thuật vòi trứng trước khi tiến hành điều trị IVF.

Trong quá trình điều trị IVF, noãn và tinh trùng sẽ được kết hợp ngoài cơ thể mẹ, phôi sẽ được nuôi cấy trong Labo sau đó phôi sẽ được chuyển trở lại buồng tử cung. Do đó, vòi trứng của nữ giới không tham gia vào quá trình IVF.

Có nhiều bệnh nhân điều trị ở cơ sở khác bằng phương pháp thông vòi đã bị tắc lại sau vài tháng. Bên cạnh đó, cũng có nhiều trường hợp sau thông tắc vòi trứng bị chửa ngoài. Hơn nữa, chi phí cho 1 ca mổ thông tắc vòi trứng cũng rất cao. Từ đó, chúng tôi luôn chọn phương pháp hiệu quả hơn, tiết kiệm chi phí hơn cho bệnh nhân. 

Đối với trường hợp bệnh nhân vừa tắc vòi trứng vừa ứ dịch, tuỳ vào mức độ ứ dịch bác sĩ sẽ chỉ định có hút dịch trước chuyển phôi hay không.