Azoospermia là gì?

Trong những năm gần đây, chất lượng tinh trùng đang ngày càng suy giảm nghiêm trọng. Chính vì vậy, hiện nay tỷ lệ vô sinh nam đang ngày càng gia tăng. Đây là một thực trạng rất đáng quan ngại. Xuất phát từ nhiều lý do, điều trị vô sinh nam khá phức tạp và mất nhiều thời gian. Trong tất cả những nguyên nhân gây vô sinh, azoospermia là một nguyên nhân hàng đầu. Vậy azoospermia là gì? Azoospermia nguy hiểm như thế nào? Có cách nào để điều trị hiệu quả vấn đề này không?

♻️Ngày 26/09/2023: Có những phương pháp nào để chuẩn bị nội mạc tử cung?

♻️Ngày 25/09/2023: Khi nào nên đi khám phụ khoa?

♻️Ngày 21/09/2023: Các giải pháp đối với tinh trùng di động kém.

♻️Ngày 11/07/2023: Trisomy 18 là gì?

♻️Ngày 13/06/2023: Thể lệch bội nhiễm sắc thể là gì?

♻️Ngày 05/04/2023: Bất thường số lượng nhiễm sắc thể là gì?

1. Azoospermia là gì?

Azoospermia là gì? Azoospermia hay còn gọi là vô tinh, là thuật ngữ y tế dùng để diễn tả tình trạng không thấy tinh trùng sau khi ly tâm và xem dưới kính hiển vi có độ phóng đại 400 lần. Điều này xảy ra ở khoảng 1% tổng số nam giới và chiếm 15% nam giới vô sinh. 

Azoospermia có những loại nào?

Trước đây, vô tinh có thể chia theo các nhóm dựa vào nguyên nhân gây vô tinh như nguyên nhân trước tinh hoàn, tại tinh hoàn và sau tinh hoàn. Nhưng hiện nay, không có tinh trùng trong tinh dịch được chia làm hai nhóm chính:

• Vô tinh do tắc
• Vô tinh không do tắc.

Trong đó, tỷ lệ nam giới không tinh trùng không do tắc chiếm chủ yếu, đến 40% trường hợp.

Dấu hiệu nhận biết nam giới vô tinh là gì?

Trên thực tế, nhiều nam giới có đời sống tình dục khoẻ mạnh nhưng lại có kết quả azoospermia khi thực hiện tinh dịch đồ. Vì vậy, rất khó phát hiện nếu không xét nghiệm, phân tích tinh dịch đồ.

Đa số trường hợp biết mình bị vô tinh khi cố gắng thụ thai không thành công và qua thăm khám sức khỏe sinh sản. Các dấu hiệu khác thường liên quan đến việc mất cân bằng nội tiết tố hoặc tình trạng bất thường nhiễm sắc thể (NST).

Một số dấu hiệu cảnh báo sức khỏe sinh sản của nam giới có thể đang gặp vấn đề bao gồm:

• Giảm ham muốn về tình dục;
• Rối loạn cương;
• Đau, sưng vùng bìu, tinh hoàn, sờ thấy có khối u hoặc từng búi tinh;
• Râu, lông, tóc ít hoặc không có….

Nguyên nhân gây nên tình trạng vô tinh

Nguyên nhân do tắc nghẽn:

Đối với nguyên nhân do tắc nghẽn, tinh hoàn vẫn sản xuất tinh trùng bình thường, nhưng đường ra bị tắc nghẽn vì một lý do nào đó, như:

• Các ống dẫn tinh trùng từ tinh hoàn đến “cậu nhỏ” có thể bị tắc, gọi là chứng vô tinh do tắc nghẽn.
• Thắt ống dẫn tinh
• Xuất tinh ngược khiến tinh dịch đi đến bàng quang…

Nguyên nhân không do tắc:

Đây là nhóm nguyên nhân gây vô tinh phức tạp và khó điều trị hơn vô tinh do tắc. Nguyên nhân có thể do:

• Không có tinh trùng do các bệnh lý ở vùng dưới đồi – tuyến yên:
• Không có tinh trùng do vấn đề về di truyền gồm bất thường về số lượng NST, cấu trúc NST như hội chứng Klinefelter, hội chứng Kallmann…
• Không có tinh trùng do nguyên nhân từ tinh hoàn gồm không có tinh hoàn (Anorchia), tinh hoàn ẩn (tinh hoàn chưa tụt xuống bìu), Hội chứng Sertoli (tinh hoàn không sản xuất được tinh trùng sống), ngưng sinh tinh (tinh hoàn không sản xuất được tinh trùng trưởng thành hoàn toàn), teo tinh hoàn sau bệnh quai bị…

2. Phương pháp nào dùng để chẩn đoán azoospermia?

Xuất phát từ triệu chứng và dấu hiệu của vô tinh rất nghèo nàn và khó nhận biết, do đó, để chẩn đoán bệnh, các bác sĩ sẽ chủ yếu dựa vào các phương pháp xét nghiệm tinh dịch đồ. 

Tinh dịch đồ là xét nghiệm cơ bản đầu tiên nhưng rất quan trọng đối với đánh giá sức khoẻ sinh sản của nam giới.

Mẫu tinh dịch của nam giới sẽ được kiểm tra bằng máy ly tâm hoặc soi dưới kính hiển vi. Trong trường hợp thể tích tinh dịch ít, các bác sĩ phải tiến hành tìm thêm tinh trùng trong nước tiểu sau khi xuất tinh. Việc không có tinh trùng và tế bào mầm chưa trưởng thành trong tinh dịch gợi ý tình trạng tắc đường dẫn tinh hoàn toàn. 

Ngoài ra, các bác sĩ sẽ chỉ định thêm một số xét nghiệm: 

• Thử các nội tiết tố sinh dục, đặc biệt testosterone 
• Xét nghiệm NST

3. Phương pháp điều trị đối với các trường hợp azoospermia

Điều trị nội khoa:

Các bệnh nhân vô sinh do suy tuyến yên thì có thể điều trị bằng gonadotrophin; bệnh nhân tăng tiết prolactin có thể điều trị bằng các chất dopamine agonist như cabergoline.

Điều trị phẫu thuật:

Phương pháp này áp dụng cho các  bệnh nhân azoospermia do tắc đường dẫn tinh sau triệt sản, tắc ống mào tinh, tắc ống phóng tinh.

Các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản:

• Bơm tinh trùng vào buồng tử cung bằng tinh trùng người cho (Artificial Insemination by Donor – AID)
• Thụ tinh trong ống nghiệm (In vitro fertilisation-IVF-ICSI): Lúc đầu ICSI chỉ được sử dụng cho các trường hợp thiểu năng tinh trùng nặng. Ngày nay ICSI có thể áp dụng rộng rãi cho tất cả trường hợp vô sinh do nam khi có thể thu tinh trùng từ mào tinh hay từ tinh hoàn và đã đạt được một số thành công đáng kể.

Azoospermia là gì là thắc mắc của rất nhiều nam giới. Tại Viện Mô phôi, nhiều trường hợp azoospermia rất phức tạp đã điều trị thành công và sinh em bé khoẻ mạnh. Điển hình là các trường hợp mắc hội chứng Klinefelter… Chuyên ngành Nam học là một trong những thế mạnh điều trị tại Viện. Vì vậy, khi nam giới nhận thấy mình có những dấu hiệu bất thường và đang mong con nên đến cơ sở chuyên khoa để được thăm khám càng sớm càng tốt.