Chất lượng phôi đóng vai trò quan trọng trong tỷ lệ thành công của ca thụ tinh trong ống nghiệm. Sự phát triển của kỹ thuật phân tích di truyền đã mang lại cơ hội sinh con khoẻ mạnh. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng có phôi nguyên bội để chuyển sau sinh thiết phôi. Khi đó, chuyển phôi khảm sẽ được gợi ý. Vậy phôi khảm là gì? Nguyên nhân nào xuất hiện phôi khảm? Cơ hội khi chuyển phôi khảm như thế nào?
✅Ngày 04/01/2023: Đã từng sinh con thì không thể vô sinh?
✅Ngày 04/01/2023: Mắc viêm gan B thể không hoạt động có làm IVF được không?
✅Ngày 03/01/2023: Vì sao khám sức khoẻ tiền hôn nhân ngày càng quan trọng?
✅Ngày 04/01/2023: Phân loại phôi được thực hiện như thế nào?
✅Ngày 02/01/2023: Trước khi điều trị IVF bệnh nhân nên chuẩn bị gì?
✅Ngày 02/01/2023: 6 lưu ý sau chuyển phôi bệnh nhân cần nhớ.
Nguyên nhân nào xuất hiện phôi khảm?
Phôi khảm là gì?
Phôi khảm là một phôi nhưng mang hai hay nhiều dòng tế bào có bộ nhiễm sắc thể (NST) khác nhau. Có thể hiểu đơn giản là trong cùng một phôi, có thể có các tế bào mang NST bình thường và cả những tế bào mang NST bất thường.
Các bất thường của NST bao gồm:
- Bất thường về số lượng: Thêm hoặc bớt số lượng NST so với số lượng NST chuẩn ở người là 23 cặp (46 chiếc).
- Bất thường về cấu trúc: Một phần của NST đơn bị thiếu, thêm, chuyển sang NST khác hoặc bị đảo lộn ngược chiều.
Hiện tượng khảm xuất hiện tương đối phổ biến ở giai đoạn tiền làm tổ, ảnh hưởng lên khoảng 20-30% phôi giai đoạn phân cắt và phôi nang.
Phân loại phôi khảm
- Bình thường: ít hơn 20% tế bào trong phôi là bất thường
- Khảm cấp thấp: 20% đến 40% tế bào là bất thường
- Khảm cấp cao: 40% đến 80% các tế bào là bất thường
- Bất thường: hơn 80% tế bào là bất thường.
Nguyên nhân nào xuất hiện phôi khảm?
Phôi khảm có thể là kết quả của nhiều cơ chế khác nhau:
- Do sự không phân ly nhiễm sắc thể trong quá trình phân chia của phôi,
- Do nội phân bào
- Có thể là kết quả của đột biến ở một tế bào trong quá trình phát triển phôi.
Hiểu một cách đơn giản hơn, phôi khảm là phôi mà sự bất thường về nhiễm sắc thể chỉ xảy ra ở một nhóm tế bào, không phải ở tất cả các tế bào.
Cơ hội khi chuyển phôi khảm
Khảm là hiện tượng xuất hiện tương đối phổ biến ở phôi IVF giai đoạn tiền làm tổ. Theo thống kê chung, chuyển phôi khảm cho kết cục thai kỳ thấp hơn đáng kể so với chuyển phôi bình thường. Vì phôi khảm vẫn có một số tế bào chứa đựng số lượng nhiễm sắc thể bị sai nên sẽ có tiềm năng làm tổ thấp hơn và tăng nguy cơ sảy thai cao hơn. Thế nhưng, y văn thế giới đã ghi nhận nhiều trường hợp trẻ sinh ra khỏe mạnh. Những trẻ này có karyotype (nhiễm sắc thể đồ) bình thường ở những phôi có mức độ khảm thấp.
Nếu trẻ phát triển từ phôi khảm có sự biểu hiện thành kiểu hình của một gen bất thường. Sự xuất hiện triệu chứng cũng sẽ nhẹ hơn so với thông thường. Do đó, có thể cân nhắc tư vấn chuyển phôi khảm với mức độ thấp vì phôi vẫn có tiềm năng làm tổ và phát triển thành trẻ khỏe mạnh, đặc biệt là với cặp vợ chồng không có phôi nguyên bội trong chu kỳ IVF.
Các khuyến cáo vẫn ưu tiên việc chuyển phôi có NST bình thường. Trong trường hợp không có phôi bình thường, các cặp vợ chồng sẽ được tư vấn thực hiện một chu kỳ IVF mới để tiếp tục sàng lọc phôi. Và việc chuyển phôi khảm cần có sự đồng thuận giữa trung tâm điều trị và bệnh nhân.
Tại Viện Mô phôi, bác sĩ lâm sàng, chuyên viên phôi học sẽ thảo luận về chuyển phôi khảm. Trong đó các phôi khảm vẫn có thể được cân nhắc sử dụng.
Do đó, quyết định chuyển phôi khảm sẽ phụ thuộc vào:
- Sự thống nhất chuyên môn giữa bác sĩ lâm sàng, chuyên viên phôi học và chuyên gia di truyền.
- Quyết định cuối cùng của các cặp vợ chồng mong con.
Bài viết liên quan
Tụ máu dưới màng đệm có nguy hiểm không?
Sau khi chuyển phôi và có thai, một số trường hợp bệnh nhân xuất hiện ...
Th11
IUI thất bại bao lâu có thể làm lại?
Bơm tinh trùng là một trong những kỹ thuật hỗ trợ sinh sản được nhiều ...
Th11
Chi phí kích thích buồng trứng điều trị IVF bao nhiêu?
Thụ tinh trong ống nghiệm được xem là “cứu cánh” cho hàng triệu cặp vợ ...
Th11
Tại sao IVF thất bại?
Năm 1978, em bé đầu tiên trên thế giới ra đời từ phương pháp thụ ...
Th11
Tỷ lệ thành công của phương pháp thụ tinh nhân tạo
Hằng năm, tỷ lệ các cặp vợ chồng khám và điều trị vô sinh hiếm ...
Th11
Cơ chế di truyền của bệnh thiếu hụt men G6PD
Bệnh lý di truyền là một trong những mối “lo sợ” của rất nhiều gia ...
Th11