11 tác nhân bệnh lây truyền qua đường tình dục

Mỗi ngày trên thế giới ghi nhận hơn 1 triệu người mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục. Đây là số liệu cập nhật mới nhất của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Nhóm bệnh rất đa dạng và gặp rất nhiều ở lứa tuổi trưởng thành, độ tuổi sinh sản. Chúng gây ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe sinh sản cũng như tinh thần của người bệnh, bởi nguy cơ vô sinh. Dưới đây là 11 tác nhân bệnh lây truyền qua đường tình dục nam nữ cần biết.

Bệnh lây qua đường tình dục là gì?

Bệnh lây qua đường tình dục có tên gọi tến Anh: STDs: Sexually Transmitted Diseases. Đây là một nhóm bệnh mắc phải do sự lây truyền của vi khuẩn, vi rút, nấm, ký sinh trùng từ người bệnh qua người lành thông qua bất kỳ hoạt động tình dục nào, bao gồm:

• Quan hệ qua cơ quan sinh dục,
• Hậu môn và bằng miệng.

>Một số hướng dẫn cách sử dụng thuốc kích thích buồng trứng.

>Dịch vụ bảo tồn khả năng sinh sản cho nam giới tại Viện Mô phôi

Bệnh này có thể lây truyền từ mẹ sang con khi mẹ đang mang thai, sinh nở hoặc đường truyền máu (dùng chung kim tiêm,…)

Các bệnh STDs nguyên nhân là do quan hệ tình dục không an toàn. Một vài bệnh có dấu hiệu nhận biết rõ ràng, cũng có những bệnh lý lại không biểu hiện bệnh.

Dấu hiệu mắc các bệnh lây qua đường tình dục

Các bệnh lây qua đường tình dục có thể xuất hiện các triệu chứng điển hình, có thể không biểu hiện khiến cho người bệnh khó phát hiện. Đối với từng đối tượng cụ thể sẽ có những dấu hiệu khác nhau ở cả nam và nữ. Tuy nhiên, người bệnh có thể xuất hiện những triệu chứng điển hình sau:

Ở nam giới

• Xuất hiện các vết loét, vảy, sưng hoặc phát ban ở trên hoặc xung quanh dương vật, hậu môn, mông, miệng…
• Khó khăn khi đi tiểu: tiểu buốt, tiểu đau rát,…
• Dương vật tiết dịch bất thường màu trắng, vàng chanh hoặc chảy máu.
• Xuất hiện hạch bạch huyết sưng đau, đặc biệt là ở bẹn, đôi khi lan rộng hơn.
• Có cảm giác đau hoặc khó chịu khi quan hệ tình dục.

Ở nữ giới

• Xuất hiện các vết loét, sưng tấy hoặc phát ban ở quanh âm đạo, hậu môn, đùi, mông, miệng… gây cảm giác ngứa ngáy.
• Âm đạo đau rát khi quan hệ tình dục và khi đi tiểu.
• Âm đạo tiết dịch bất thường có màu trắng đục, vàng chanh hoặc chảy máu và có mùi hôi.
• Đau vùng bụng dưới mà không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt.
• Có thể sốt do nhiễm khuẩn huyết.

Thời gian xuất hiện dấu hiệu bệnh lây qua đường tình dục sớm hay muộn khác nhau ở mỗi người. Điều này còn phụ thuộc rất nhiều vào loại vi khuẩn, virus gây bệnh và cơ địa của từng người. Mặt khác, những triệu chứng trên còn có thể là dấu hiệu của bệnh lý khác. Bạn cần được bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán chính xác và đưa ra các phác đồ  điều trị phù hợp.

Nguyên nhân

Các bệnh lây qua đường tình dục (bệnh xã hội) nguyên nhân là do quan hệ tình dục không đúng cách và không an toàn. Một vài bệnh sẽ có những dấu hiệu nhận biết rõ ràng, cũng có những bệnh lý lại không biểu hiện bệnh. Do đó, việc tầm soát lây nhiễm ở những đối tượng nhạy cảm như phụ nữ chuẩn bị hoặc đang mang thai, người đồng giới,… rất quan trọng.

11 tác nhân bệnh lây truyền qua đường tình dục

Chlamydia

Bệnh được gây ra bởi vi khuẩn Chlamydia trachomatis và lây nhiễm cho cả nam lẫn nữ. Tương tự như các bệnh tình dục khác, chàm Chlamydia thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, nhưng người bị nhiễm vẫn có thể truyền bệnh cho người khác.

>Bệnh Wilson là bệnh gì?

>Liệu sinh thiết phôi có làm giảm chất lượng phôi không? 

Nam giới nhiễm Chlamydia xuất hiện dịch tiết ở dương vật bất thường, đau hoặc khó chịu ở đầu dương vật. Nữ giới nhiễm Chlamydia có dịch âm đạo ra bất thường, đau rát khi đi tiểu.

Bệnh lậu

Vi khuẩn gây bệnh lậu là Neisseria gonorrhoeae, một song cầu Gram (-) hạt cà phê, với đường lây nhiễm qua đường sinh dục, đường miệng hoặc hậu môn. Phụ nữ mang thai mắc bệnh lậu cũng có thể truyền sang con trong quá trình sinh nở.

Bệnh lậu có thời gian ủ bệnh ngắn khoảng 2-7 ngày. Ở nam giới, nhiễm lậu cầu không triệu chứng rất ít gặp (3% – 5%). Bệnh lậu có thể gây đau khi đi tiểu, chảy mủ từ dương vật. Nếu không được điều trị, bệnh sẽ gây ra các vấn đề với tuyến tiền liệt và tinh hoàn. Ở phụ nữ, 70% các trường hợp có mầm móng lậu cầu nhưng không có triệu chứng. Triệu chứng ban đầu thường nhẹ hơn, nhưng nếu không được điều trị cũng có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như viêm vùng chậu, vô sinh, sẩy thai…

Giang mai

Bệnh giang mai là một bệnh lây qua đường tình dục do xoắn khuẩn giang mai Treponema pallidum gây ra. Bệnh xuất hiện ở cả nam và nữ, lây qua bộ phận sinh dục, hậu môn, môi, miệng. Bệnh thường không có triệu chứng nên khó phát hiện, được chẩn đoán chính xác khi xét nghiệm huyết thanh.

Phụ nữ mang thai mà bị mắc giang mai nếu không điều trị kịp thời có khả năng sảy thai, thai chết lưu hoặc trẻ mắc dị tật sau sinh.

Bệnh Trichomonas vaginalis

Bệnh Trichomonas là một trong những bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến, do một loại ký sinh trùng gây ra. Bệnh lây lan từ người này sang người khác thông qua quan hệ tình dục và nhiều người gần như không có bất kỳ triệu chứng nào. Nếu có, các triệu chứng sẽ xuất hiện trong khoảng 5-28 ngày sau khi bị lây nhiễm.

Ở phụ nữ, bệnh gây ra các triệu chứng tiết dịch âm đạo màu vàng xanh, xám; đau khi quan hệ tình dục hay đi tiểu; âm đạo có mùi hôi và ngứa rát…

Ở nam giới, bệnh gây ngứa hoặc kích ứng bên trong dương vật, nóng rát sau khi đi tiểu hoặc xuất tinh, tiết dịch từ dương vật.

Herpes sinh dục

Herpes sinh dục – mụn rộp sinh dục là một bệnh lây qua đường tình dục do virus Herpes gây nên. Biểu hiện lâm sàng là hồng ban mụn nước mọc thành chùm, khi vỡ gây đau đớn.

Bệnh có 2 type điển hình, thường gặp type 2 nhiều hơn type 1, type 1 thường gây tổn thương quanh miệng, type 2 gây tổn thương ở bộ phận sinh dục. Bệnh không có triệu chứng rõ rệt nên chỉ có thể nhận biết qua các đợt bùng phát.

Bệnh không có triệu chứng rõ rệt nên thường chỉ có thể nhận biết qua các đợt bùng phát. Người bệnh bị lở loét gần khu vực mà virus đã xâm nhập vào cơ thể. Các vết loét biểu hiện dưới dạng mụn nước, khi vỡ ra gây đau đớn.

Sùi mào gà

Sùi mào gà có thể xuất hiện ở cả nam và nữ, nhưng phổ biến ở nữ hơn do môi trường trong âm đạo thuận lợi cho vi khuẩn phát triển hơn. Biến chứng của bệnh sùi mào gà rất phức tạp, ảnh hưởng lớn tới sức khỏe sinh sản của cả nam và nữ.

Ở phụ nữ mang thai, sùi mào gà có thể làm sảy thai, thai chết lưu hoặc sinh non. Thai nhi cũng có nguy cơ cao mắc bệnh sau khi sinh hoặc nhiễm bệnh khi bú mẹ. Nghiêm trọng hơn, sùi mào gà còn gây biến chứng như ung thư cổ tử cung, ung thư dương vật… dẫn tới hiếm muộn hoặc tử vong.

Triệu chứng của bệnh khá điển hình, như nổi các nốt sần nhỏ, u nhú màu hồng hoặc trắng hồng. U nhú sẽ sùi lên dần tạo thành các khối to giống bông cải hoặc mào gà, mềm và thường không đau.

U nhú sinh dục

U nhú sinh dục là do một loại virus có tên Human Papillomavirus gây ra. Virus này lây lan chủ yếu qua quan hệ tình dục với người bệnh mang virus hoặc qua tiếp xúc cơ thể với người bệnh. Các u nhú sinh dục kích thích các tế bào vảy ở lớp biểu bì. Khác với các bệnh STDs khác, hầu hết các u nhú sinh dục sẽ tự biến mất và không gây biến chứng.

Rận mu

Rận mu (hay càng cua) là loài ký sinh trùng nhỏ, thường sống ở vùng mu hoặc bộ phận sinh dục của con người. Đôi khi chúng cũng được tìm thấy trên các vùng có lông khác của cơ thể. Chúng cần hút máu người để tồn tại và di chuyển bằng cách bò. Bệnh rận mu thường lây lan qua quan hệ tình dục, tiếp xúc vật lý hoặc qua quần áo, giường, khăn trải giường, khăn tắm mà người bị rận mu sử dụng.

Triệu chứng phổ biến nhất của bệnh rận mu là ngứa dữ dội ở vùng sinh dục. Người bệnh có thể nhìn thấy trứng rận hoặc rận đang bò. Phương pháp điều trị chính cho rận mu là dùng kem diệt rận.

HIV/AIDS

HIV là viết tắt của virus gây suy giảm miễn dịch ở người, do hai virus là Lentivirus xâm nhiễm. Theo thời gian, chúng phát triển thành Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS) khiến cho hệ thống miễn dịch của người bệnh bị phá hủy. Cơ thể vì vậy không có khả năng chống lại các tác nhân gây hại, khiến cho nhiễm trùng và một số bệnh ung thư phát triển. Không phải tất cả người nhiễm HIV đều phát triển thành AIDS.

Bệnh lây lan theo nhiều cách khác nhau, bao gồm quan hệ tình dục không an toàn với người nhiễm HIV, lây qua đường máu, dùng chung kim tiêm hay từ mẹ mang thai truyền sang con…Hiện nay vẫn chưa có cách chữa khỏi nhiễm HIV, nhưng người bệnh có thể được điều trị bằng thuốc kháng virus (ART) và đồng thời làm giảm nguy cơ lây lan cho người khác.

Bệnh hạ cam mềm

Bệnh hạ cam do trực khuẩn Haemophilus ducreyi gây ra. Triệu chứng của bệnh  đăng trưng là sẹo lồi mềm, loét đau, và sưng các hạch bạch huyết vùng bẹn dẫn đến mưng mủ.

Hạ cam thường xuất hiện đồng thời cùng một số bệnh lây qua đường tình dục như HIV,… Và cũng làm tăng nguy cơ lây truyền bệnh. Biến chứng của bệnh là những ổ áp xe, có thể lây lan ra các vùng da lành khác. Bệnh gây đau và nguy cơ nhiễm trùng cao nên việc điều trị bệnh cần được tiến hành sớm bằng kháng sinh.

Viêm gan B

Virus viêm gan B gây bệnh ở gan, nhưng lây qua dịch sinh dục và qua máu. Đặc biệt, virus này lây nhanh hơn virus HIV từ 50-100 lần khi quan hệ tình dục. Người nhiễm virus viêm gan B thường không có biểu hiện cụ thể.

>Một trường hợp bệnh nhân ứ dịch vết mổ nặng điều trị thành công tại Viện.

>Tại sao chưa từng sinh con nhưng lại gặp tình trạng suy buồng trứng?

Một số trường hợp có những triệu chứng như vàng da, chán ăn, mệt mỏi… Bệnh không được chăm sóc tốt có thể dẫn đến viêm gan mạn tính, xơ gan và ung thư gan…

Hiện nay, chưa có liệu pháp chữa bệnh khỏi hoàn toàn nhưng đã có vaccine phòng ngừa viêm gan virus B. Bạn nên đi tiêm phòng vaccine để bảo vệ sức khỏe của chính bản thân mình.

Như vậy bệnh lây qua đường tình dục rất dễ lây nhiễm, khó chữa khỏi, dễ tái phát và có thể để lại nhiều biến chứng nguy hiểm. Trong đó, nguy hiểm nhất là nguy cơ vô sinh hiếm muộn. Hiện nay, Viện Mô phôi có triển khai xét nghiệm PCR 11 tác nhân bệnh lây truyền qua đường tình dục. 

Bệnh nhân sẽ lấy mẫu tăm bông dịch âm đạo, mô sùi. Kết quả sẽ có trong 3-4 ngày làm việc.