Những trường hợp nào được chọc hút tinh trùng từ mào tinh?

Hiện nay, tỷ lệ vô sinh đang ngày càng cao và đang ngày càng trẻ hoá. Trong đó, vô sinh nam chiếm 40%. Chất lượng tinh trùng của nam giới trong những năm gần đây suy giảm đáng kể. Chính vì vậy, hiện nay tình trạng vô sinh nam ngày càng gia tăng. Chất lượng tinh trùng là một trong những nguyên nhân khiến nam giới khó có con ngày càng tăng. Nhiều trường hợp bệnh nhân có kết quả tinh dịch đồ chất lượng kém, thậm chí không có tinh trùng. Một trong những biện pháp thu tinh trùng được áp dụng chính là chọc hút tinh trùng từ mào tinh. Vậy những trường hợp nào được chọc hút tinh trùng từ mào tinh?

Những trường hợp nào được chọc hút tinh trùng từ mào tinh?

Nguyên nhân nào dẫn tới vô tinh?

Vô tinh là tình trạng không có tinh trùng trong mẫu xuất tinh. Được xác định sau khi quay ly tâm mẫu ít nhất 2 lần trong khoảng thời gian cách nhau 1 tháng. Tỷ lệ vô tinh ghi nhận xấp xỉ 1% ở nam giới, và chiếm khoảng 10 – 15% nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới.

Vô tinh bế tắc

Là trường hợp tinh hoàn có thể sinh tinh bình thường, thể tích tinh hoàn và xét nghiệm nội tiết (FSH, LH) trong giới hạn bình thường.

Vô tinh không bế tắc

Vô tinh không bế tắc do suy trung tâm: chỉ số FSH, LH thấp, Testosterone thấp hoặc bình thường và có tình trạng suy tinh hoàn.

Vô tinh không bế tắc do suy tinh hoàn: chỉ số FSH, LH tăng đáng kể, suy tinh hoàn.

Chọc hút tinh trùng từ mào tinh qua da là gì?

(PESA – Percutaneous Epididymal Sperm Aspiration) là thủ thuật lấy tinh trùng thông qua việc chọc hút từ mào tinh, phục vụ cho việc thụ tinh với noãn bằng kỹ thuật tiêm tinh trùng vào bào tương noãn. Kỹ thuật này áp dụng cho các bệnh nhân bị vô sinh do không có tinh trùng nhưng quá trình sản xuất tinh trùng hoàn toàn bình thường, bao gồm cả trường hợp teo ống dẫn tinh, không có ống dẫn tinh bẩm sinh hai bên.

Phương pháp này áp dụng cho trường hợp nào?

Kỹ thuật này được áp dụng cho những trường hợp nam giới vô sinh do không có tinh trùng nhưng quá trình sản xuất tinh binh hoàn toàn bình thường. Ngoài ra, trường hợp teo ống dẫn tinh, không có ống dẫn tinh ở hai bên bẩm sinh cũng được chỉ định thực hiện chọc hút tinh trùng từ mào tinh.

Ưu điểm

PESA là kỹ thuật ít xâm lấn, được thực hiện bằng cách gây tê tại chỗ. PESA với tỷ lệ thành công khoảng 65%. Đây là phương pháp đơn giản, có thể thực hiện nhiều lần. Mẫu tinh trùng thu được thường lẫn ít máu và xác tế bào. Do đó, những trường hợp không tinh trùng do tắc nghẽn nên lựa chọn phương pháp hút tinh trùng mào tinh qua da.

Nhược điểm

Các biến chứng thường gặp sau thủ thuật là sưng nhẹ vùng bìu và đau kéo dài trong vài ngày. Việc này sẽ không cản trở việc đi lại, sinh hoạt.

Bạn có thể bị máu tụ ở bìu, nhưng thường nhẹ và tự khỏi, bạn cần phải mặc quần lót rộng sau chọc hút để nâng nhẹ bìu.

Vì số lượng tinh trùng chọc hút ra không quá nhiều nên chỉ đủ để thực hiện phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm bằng kỹ thuật tiêm tinh trùng vào bào tương noãn.

Chống chỉ định chọc hút thu tinh trùng trong trường hợp nào?

Có một vài trường hợp có thể không được phép chỉ định thủ thuật chọc hút thu tinh trùng:

Những người đã trải qua phẫu thuật cắt bỏ cả hai tinh hoàn (cắt bỏ tinh hoàn hai bên): Trong trường hợp nam giới đã phẫu thuật cắt bỏ hai tinh hoàn thì không có nguồn tinh hoàn để lấy lại.
Vô tinh không do tắc nghẽn.
Tình trạng bất thường di truyền: Hội chứng De La Chapelle, có vi mất đoạn hoàn toàn trên NST Y (AZF a và hoặc AZF b). Đối với những trường hợp này, người bệnh hoàn toàn không có khả năng sản xuất tinh trùng, do đó việc thu tinh trùng bằng các kỹ thuật chọc hút sẽ không khả thi.
Các bệnh lý chống chỉ định với gây mê, gây tê.

xet nghiem azf 03 — *Đối với trường hợp mất đoạn AZFa, AZFb không thực hiện PESA.*

Quy trình chọc hút tinh trùng từ mào tinh qua da

Chuẩn bị trước khi tiến hành thủ thuật

Ngày trước khi thực hiện thủ thuật chọc hút tinh trùng

Ăn thức ăn nhẹ, dễ tiêu vào bữa tối trước 18 giờ cùng ngày.
Có thể uống nước đến trước 23 giờ đêm.
Tắm rửa, vệ sinh thân thể sạch sẽ (kể cả vùng bìu) bằng xà phòng.
Ngủ sớm, ngủ đủ giấc.

Ngày nhập viện thực hiện thủ thuật

Không ăn, không uống (kể cả nước) vào ngày thực hiện thủ thuật ( trước thời điểm thủ thuật ít nhất 8 tiếng). Đây là vấn đề quan trọng giúp giảm thiểu nguy cơ hít sặc có thể xảy ra trong quá trình thực hiện thủ thuật dẫn đến nguy cơ tử vong.
Không sử dụng nước hoa (dầu thơm) vào ngày thực hiện thủ thuật.
Không mang tiền, tư trang có giá trị, trang sức vào phòng thủ thuật và tháo răng giả (nếu có).
Tắm rửa, vệ sinh thân thể sạch sẽ (kể cả vùng bìu) bằng xà phòng trước khi đến bệnh viện.
Thay phục trang theo hướng dẫn của nhân viên y tế.

Tiến hành chọc hút:

Giảm đau bằng tiền mê hoặc gây mê tĩnh mạch hoặc gây tê tại chỗ.
Sát khuẩn bộ phận sinh dục, vùng bẹn, đùi và khu vực tầng sinh môn.
Trải săng vô khuẩn để hở vùng bìu để làm thủ thuật.
Xác định và cố định mào tinh (thường lựa chọn bên mào tinh căng, to).
Dùng kim tiêm chọc vuông góc vào mào tinh hoàn, vừa hút vừa kéo kim ra.
Kiểm tra tinh trùng trong dịch chọc hút.
Sau khi xác định đủ tinh trùng, sát khuẩn lại vị trí chọc hút và kết thúc thủ thuật.

Chăm sóc sau thủ thuật

Bệnh nhân sau thủ thuật cần lưu ý:

Người bệnh sẽ uống thuốc theo đơn và tắm rửa bình thường với xà phòng diệt khuẩn, lưu ý cần tránh nước vào vết thương.
Nên dùng đồ lót rộng để năng nhẹ bìu 1 tuần sau thủ thuật. Tránh vận động mạnh như chạy bộ, tập gym, đạp xe trong 1-2 tuần.
Kiêng giao hợp ít nhất 1 tuần hoặc chờ đến khi hết cảm giác khó chịu.
Một số triệu chứng hoặc khó chịu thường gặp sau khi làm thủ thuật: bầm tím; đổi màu da bìu; sưng nhẹ, đau tức nhẹ vùng bìu;
Đặc biệt, hãy đến gặp bác sĩ hoặc nhập viện ngay để được kịp thời xử lý nếu nhận thấy những dấu hiệu bất thường như sốt trên 38.5 độ C; sưng đỏ vùng bìu nhiều; chảy dịch đục, hôi tại vết thương.