Phương pháp PESA chống chỉ định với trường hợp nào?

Vô sinh hiện nay là một thách thức lớn đối với nhiều cặp vợ chồng trong đọ tuổi sinh sản. Theo thống kê, khoảng 40% các trường hợp vô sinh có nguyên nhân từ người vợ, 40% từ người chồng, 10% từ cả hai và 10% còn lại chưa rõ nguyên nhân. Trong đó, vô sinh nam với nguyên nhân không có tinh trùng là nhóm bệnh nhân rất phức tạp. Trong nhiều năm trở lại đây, Viện Mô phôi đã điều trị thành công cho nhiều nam giới vô tinh. Trong đó, phương pháp PESA đã giúp hàng ngàn nam giới được làm cha “sinh học”. Tuy nhiên không phải trường hợp nào cũng có thể tiến hành PESA. Vậy phương pháp PESA chống chỉ định với trường hợp nào?

Vô tinh ở nam giới gồm những nhóm nào?

Vô tinh (Azoospermia) hay còn gọi là tình trạng không có tinh trùng. Không có tinh trùng là thuật ngữ y khoa dùng để diễn tả tình trạng không thấy tinh trùng sau khi ly tâm và xem dưới kính hiển vi có độ phóng đại 400 lần. 

Các chuyên gia thường chia tình trạng này thành 2 loại gồm: tắc nghẽn và không do tắc. Trong đó, tỷ lệ nam giới vô tinh không do tắc chiếm chủ yếu, đến 40% trường hợp.  

Nguyên nhân vô tinh không do tắc (do tinh hoàn không sản xuất ra được tinh trùng):

• Do các bệnh lý ở vùng dưới đồi – tuyến yên. Vùng dưới đồi – tuyến yên có vai trò rất quan trọng trong việc kiểm soát nhịp sinh học, nhiệt độ cơ thể, đặc biệt là giải phóng và ức chế các nội tiết tố của tuyến yên. Nếu vùng dưới đồi – tuyến yên bị tổn thương sẽ dẫn đến các rối loạn trong việc giải phóng các nội tiết tố như GnRH, gonadotrophin gây vô tinh.
• Do vấn đề về di truyền gồm bất thường về số lượng nhiễm sắc thể. Như Hội chứng Klinefelter, Hội chứng Down, Hội chứng Noonan… Hoặc cấu trúc nhiễm sắc thể như Hội chứng Kallmann, mất đoạn nhiễm sắc thể Y, nhiễm sắc thể Y có 2 tâm động…
• Do nguyên nhân từ tinh hoàn gồm: tinh hoàn ẩn, teo tinh hoàn sau khi bị quai bị,… 

Nguyên nhân vô tinh do tắc:

Do sự xuất hiện các bế tắc ở nhiều vị trí như ống dẫn tinh, mào tinh, ống phóng tinh khiến cho tinh trùng bị nghẽn lại.

Thủ thuật chọc hút tinh trùng từ mào tinh

Chọc hút thu tinh trùng là một thủ thuật cho phép các bác sĩ lấy tinh trùng còn sống từ mào tinh hoặc tinh hoàn của người đàn ông để thực hiện quy trình thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Phương pháp này được áp dụng cho nam giới không thể xuất tinh bình thường hoặc không có tinh trùng trong tinh dịch (hay còn gọi là azoospermia).

Chọc hút tinh trùng từ mào tinh qua da PESA – Percutaneous Epididymal Sperm Aspiration là thủ thuật lấy tinh trùng thông qua việc chọc hút từ mào tinh, phục vụ cho việc thụ tinh với noãn bằng kỹ thuật tiêm tinh trùng vào bào tương noãn. Kỹ thuật này áp dụng cho các bệnh nhân bị vô sinh do không có tinh trùng nhưng quá trình sản xuất tinh trùng hoàn toàn bình thường, bao gồm cả trường hợp teo ống dẫn tinh, không có ống dẫn tinh bẩm sinh hai bên.

Phương pháp này áp dụng cho trường hợp nào?

Kỹ thuật này được áp dụng cho những trường hợp nam giới vô sinh do không có tinh trùng nhưng quá trình sản xuất tinh binh hoàn toàn bình thường. Ngoài ra, trường hợp teo ống dẫn tinh, không có ống dẫn tinh ở hai bên bẩm sinh cũng được chỉ định thực hiện chọc hút tinh trùng từ mào tinh.

Ưu điểm

PESA là kỹ thuật ít xâm lấn, được thực hiện bằng cách gây tê tại chỗ. PESA với tỷ lệ thành công khoảng 65%. Đây là phương pháp đơn giản, có thể thực hiện nhiều lần. Mẫu tinh trùng thu được thường lẫn ít máu và xác tế bào. Do đó, những trường hợp không tinh trùng do tắc nghẽn nên lựa chọn phương pháp hút tinh trùng mào tinh qua da.

Nhược điểm

Các biến chứng thường gặp sau thủ thuật là sưng nhẹ vùng bìu và đau kéo dài trong vài ngày. Việc này sẽ không cản trở việc đi lại, sinh hoạt.

Bạn có thể bị máu tụ ở bìu, nhưng thường nhẹ và tự khỏi, bạn cần phải mặc quần lót rộng sau chọc hút để nâng nhẹ bìu.

Vì số lượng tinh trùng chọc hút ra không quá nhiều nên chỉ đủ để thực hiện phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm bằng kỹ thuật tiêm tinh trùng vào bào tương noãn.

Phương pháp PESA chống chỉ định với trường hợp nào?

Có một vài trường hợp có thể không được phép chỉ định thủ thuật chọc hút thu tinh trùng:

• Những người đã trải qua phẫu thuật cắt bỏ cả hai tinh hoàn (cắt bỏ tinh hoàn hai bên): Trong trường hợp nam giới đã phẫu thuật cắt bỏ hai tinh hoàn thì không có nguồn tinh hoàn để lấy lại.
• Vô tinh không do tắc nghẽn.
• Tình trạng bất thường di truyền: Hội chứng De La Chapelle, có vi mất đoạn hoàn toàn trên NST Y (AZF a và hoặc AZF b). Đối với những trường hợp này, người bệnh hoàn toàn không có khả năng sản xuất tinh trùng, do đó việc thu tinh trùng bằng các kỹ thuật chọc hút sẽ không khả thi.
• Các bệnh lý chống chỉ định với gây mê, gây tê.

>Lạc nội mạc tử cung nên ăn gì?

>U xơ tử cung là gì?

Các bước thực hiện chọc hút tinh trùng từ mào tinh qua da

Những lưu ý trước khi thực hiện thủ thuật

Trước thủ thuật 1 ngày, bệnh nhân:

• Mở chuông điện thoại để nhân viên IVF có thể gọi điện hướng dẫn các thông tin quan trọng.
• Cạo sạch lông bộ phận sinh dục theo sự hướng dẫn.

Ngày làm thủ thuật:

• Không được ăn, uống (kể cả nước lọc) từ 0g.
• Không sử dụng nước hoa.
• Không đeo trang sức.
• Có mặt đúng giờ hẹn để hoàn tất thủ tục hành chánh.
• Làm thủ thuật xong, bạn được nằm nghỉ ngơi và theo dõi ít nhất 2 tiếng. Sau khi được nhân viên kiểm tra ổn, bạn được hướng dẫn cách theo dõi, sử dụng thuốc theo toa bác sĩ và hoàn thành các thủ tục.
• Bạn sẽ được về nhà trong ngày.

Thực hiện thủ thuật

• Giảm đau bằng tiền mê hoặc gây mê tĩnh mạch hoặc gây tê tại chỗ.
• Sát khuẩn bộ phận sinh dục, vùng bẹn, đùi và khu vực tầng sinh môn.
• Trải săng vô khuẩn để hở vùng bìu để làm thủ thuật.
• Xác định và cố định mào tinh (thường lựa chọn bên mào tinh căng, to).
• Dùng kim tiêm chọc vuông góc vào mào tinh hoàn, vừa hút vừa kéo kim ra.
• Kiểm tra tinh trùng trong dịch chọc hút.
• Sau khi xác định đủ tinh trùng, sát khuẩn lại vị trí chọc hút và kết thúc thủ thuật.

>Chuyển phôi ngày 5 có ưu điểm gì so với chuyển phôi ngày 3?

>Chế độ dinh dưỡng trước chuyển phôi?

Sau khi chọc hút tinh trùng bao lâu thì hết đau?

Thời gian phục hồi sau khi lấy tinh trùng từ tinh hoàn hoặc mào tinh hoàn phụ thuộc vào phương pháp phẫu thuật hút tinh trùng. Thời gian hồi phục có thể dao động từ vài ngày đến 1 tuần.

Bác sĩ sẽ kê một số loại thuốc giảm đau, kháng sinh sau khi mổ. Hầu hết bệnh nhân nhanh chóng hết cảm giác đau khó chịu và có thể làm việc, sinh hoạt bình thường trở lại sau 24-48 giờ.

Bệnh nhân sau chọc hút có thể hoạt động và sinh hoạt bình thường sau 1-2 ngày. Để giảm thiểu sự khó chịu và bảo vệ bìu, tinh hoàn sau thủ thuật, nam giới cần kiêng hoạt động quan hệ tình dục ít nhất 1 tuần. Chế độ ăn uống đầy đủ, vận động nhẹ có thể giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi sức khỏe. Bác sĩ Viện Mô phôi khuyến nghị bệnh nhân sau chọc hút tinh trùng cần vận động nhẹ nhàng, tránh ngồi một chỗ để giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.

Mặc dù có những ưu và nhược điểm riêng, PESA đã chứng minh được giá trị của mình. Nếu sau một năm vợ chồng bạn đã cố gắng có em bé nhưng vẫn chưa thấy tín hiệu gì, đừng ngần ngại tìm đến sự hỗ trợ của bác sĩ. Viện Mô phôi luôn đồng hành cùng các cặp vợ chồng trên hành trình tìm kiếm thiên thần bé nhỏ.