Chất lượng phôi phụ thuộc vào những yếu tố nào?

Thụ tinh trong ống nghiệm hay còn gọi là IVF hiện là phương pháp điều trị vô sinh hiếm muộn ngày càng phổ biến hiện nay. Chất lượng phôi đóng vai trò quan trọng trong thành công của một ca IVF. Điều đó để nói lên rằng, chất lượng phôi tốt, tiềm năng làm tổ sẽ cao hơn. Từ đó tỷ lệ thành công của chu kỳ điều trị được cải thiện. Vậy chất lượng phôi quan trọng như thế nào? Chất lượng phôi phụ thuộc vào những yếu tố nào? Dưới đây là một số thông tin bệnh nhân có thể tham khảo.

Tại sao cần phân loại chất lượng phôi?

Nuôi cấy phôi là gì?

Phôi người là sự kết hợp giữa tinh trùng của người bố và noãn của người mẹ. Nuôi cấy phôi là quá trình diễn ra bắt đầu từ thời điểm trứng của người vợ được thụ tinh thành công với tinh trùng của người chồng. Trứng sau đó phát triển thành phôi trong môi trường dinh dưỡng tương tự trong cơ thể của người mẹ. Trong thụ tinh ống nghiệm, sau khi kích thích buồng trứng 10-12 ngày, noãn và tinh trùng sẽ được tạo thành phôi trong phòng Labo (phôi ngày 3 hoặc phôi ngày 5).

Phân loại phôi là một bước cực kỳ quan trọng, quyết định không nhỏ đến tỷ lệ thành công IVF cũng như cơ hội để sinh được em bé khỏe mạnh.

Tại Viện Mô phôi, sau khi đã nuôi phôi, chuyên viên phôi học sẽ tiến hành đánh giá và phân loại phôi. Việc phân loại chất lượng phôi giúp chúng ta có thể dự đoán được tiềm năng phát triển của phôi. Cũng như khả năng phôi làm tổ thành công trong tử cung của người mẹ.

Ý nghĩa của phân loại chất lượng phôi:

Khi nuôi phôi đến ngày 3, thông qua phân loại có nên quyết định nuôi phôi lên ngày 5 không
Phân loại để trữ đông phôi
Giúp bác sĩ quyết định thứ tự ưu tiên chuyển phôi cho bệnh nhân: phôi có chất lượng ốt sẽ ưu tiên chuyển trước
Nên chuyển mấy phôi/lần chuyển cho bệnh nhân để tránh đa thai…

Chất lượng phôi được phân loại như thế nào?

Thông qua kết quả đánh giá về phôi, các chuyên viên phôi học và bác sĩ điều trị sẽ xếp loại phôi vào các nhóm (loại 1, loại 2 hay loại 3)

Chất lượng phôi ngày thứ 3:

Phôi loại 1: Phôi có 8 tế bào, các tế bào đều nhau, tỉ lệ mảnh vỡ 0 – 10%
Phôi loại 2: Phôi có 8 tế bào, các tế bào không đều nhau, tỉ lệ mảnh vỡ 0 – 10%; Phôi có số lượng dưới 8 tế bào hoặc trên 8 tế bào, các tế bào đều nhau, tỉ lệ mảnh vỡ 0 – 10%

Phôi loại 3: Số lượng dưới 8 tế bào, các tế bào đều nhau, tỉ lệ mảnh vỡ 15-20%; Phôi có 8 tế bào, các tế bào đều nhau, tỉ lệ mảnh vỡ >20%

Chất lượng phôi ngày thứ 5:

Phôi nang loại 1: Phôi có khoang nang nở rộng, chất lượng khối phôi mầm (ICM) loại Tốt (A), và khối tế bào lá nuôi (TE) loại tốt hoặc khá (A hoặc B). Ví dụ: AA, AB, …
Phôi nang loại 2: Phôi có khoang nang nở rộng, khối ICM loại B, và khối TE loại A hoặc B. Ví dụ: BA, BB, …..
Phôi nang loại 3: Phôi có khoang nở rộng, khối ICM loại C, khối TE loại A,B, C. Ví dụ CA, CB, CC…..

Chất lượng phôi phụ thuộc vào những yếu tố nào?

Sự thành công của kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Trong đó, kết quả chất lượng phôi chịu ảnh hưởng trực tiếp từ chất lượng noãn và tinh trùng. Ngồi ra, chất lượng phôi còn chịu tác động của một số yếu tố:

Chất lượng noãn và độ tuổi của người mẹ

Chất lượng của noãn có quan hệ chặt chẽ với chất lượng của phôi. Chất lượng noãn là một yếu tố quan trọng trong khả năng sinh sản của phụ nữ, có vai trò quan trọng trong quá trình thụ tinh và phát triển phôi sau này. Chất lượng noãn được quyết định chủ yếu bởi hàm lượng nhân, chức năng của ti thể và sự trưởng thành của tế bào chất, và tất cả phụ thuộc vào tuổi, nguyên nhân gây vô sinh…

Chất lượng tinh trùng

Chất lượng tinh trùng cũng có thể sẽ thay đổi tuỳ theo tình trạng sức khoẻ của người đàn ông. Tỷ lệ thụ tinh và chất lượng phôi giảm khi sự phân mảnh DNA của tinh trùng. Hoặc nồng độ protamine tăng lên theo tuổi hoặc vô sinh. Ngoài ra, phân mảnh DNA tinh trùng có ảnh hưởng xấu đến chất lượng phôi ở tất cả các giai đoạn phát triển, dẫn đến giảm tỷ lệ làm tổ và thai lâm sàng và tăng tỉ lệ sẩy thai.

Khả năng thụ tinh của trứng và tinh trùng

Khả năng thụ tinh của trứng và tinh trùng cũng là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng phôi trong IVF.

Phôi ngày 3 hay phôi ngày 5

Phôi ngày 3 (phôi dâu) nuôi lên ngày 5 (phôi nang) thường phôi ngưng phát triển khoảng 50% số phôi, do những phôi bất thường hay phôi yếu sẽ tự ngưng phát triển. Do đó chuyển phôi ngày 5 tỷ lệ đậu thai cao gấp đôi phôi ngày 3.

Có sinh thiết phôi hay không

Sinh thiết phôi là kỹ thật xâm lấn và có chỉ định. Phôi ngày 5 có làm PGT (sàng lọc bộ nhiễm sắc thể của phôi để loại bỏ phôi bất thường thông tin di truyền) có tỉ lệ đậu thai cao hơn chuyển phôi ngày 5 không làm PGT.