Lạc nội mạc tử cung buồng trứng ảnh hưởng thế nào đến chất lượng trứng?

Niêm mạc tử cung là một lớp lót mềm xốp bên trong bề mặt tử cung của người phụ nữ. Mỗi khi đến chu kỳ kinh, nếu không có sự thụ thai lớp niêm mạc sẽ bong ra. Khi đó tạo nên chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng của phụ nữ. Tuy nhiên vì lý do nào đó, lớp niêm mạc không đi ra ngoài và phát triển vào bên trong buồng trứng. Đây còn gọi là lạc nội mạc buồng trứng. Vậy nguyên nhân nào gây ra tình trạng này? Lạc nội mạc tử cung buồng trứng ảnh hưởng thế nào đến chất lượng trứng?

>Ngày 26/0322025: Trường hợp bệnh nhân giảm dự trữ buồng trứng sinh con khoẻ mạnh.

>Ngày 24/02/2025: Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng ở nam giới.

>Ngày 21/02/2025: Những thói quen gây vô sinh ở nam giới.

>Ngày 20/02/2025: Một trường hợp bệnh nhân mắc hội chứng PCOS 32 tuổi sinh con khoẻ mạnh.

>Ngày 10/03/2025: Tại sao người mắc bệnh Hemophilia chảy máu lâu hơn người khác?

Nguyên nhân nào gây ra tình trạng lạc nội mạc tử cung buồng trứng?

Nội mạc tử cung (NMTC) là lớp tế bào mỏng lót ở trong lòng tử cung. Lớp tế bào này dày lên theo chu kì buồng trứng. Vào mỗi chu kỳ kinh nguyệt nếu quá trình thụ thai không diễn ra khiến lớp nội mạc này bong đi và trôi ra ngoài cùng máu kinh.

Lạc nội mạc tử cung (LNMTC) là tình trạng nội mạc tử cung phát triển bên ngoài buồng tử cung, ở đó lạc nội mạc tử cung chịu ảnh hưởng của hormone sinh dục, phát triển và thoái triển theo chu kỳ kinh nguyệt. 

Lạc nội mạc tử cung buồng trứng là gì?

LNMTC buồng trứng là tình trạng nội mạc tử cung phát triển ở buồng trứng. Khi LNMTC buồng trứng xảy ra sẽ hình thành nên các nang chứa dịch giàu hemosiderin, là kết quả của sự tích tụ lâu ngày sản phẩm thoái hóa của các tế bào máu và NMTC bên trong nang.

Chúng thường có màu nâu đen giống như socola và có kích thước đa dạng, từ nhỏ (< 5cm) đến lớn hơn 20cm. Mặc dù nang lạc nội mạc tử cung ở buồng trứng là một bệnh lành tính, nhưng chúng có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người phụ nữ.

Triệu chứng khi bị lạc NMTC buồng trứng

• Đau vùng chậu, từ cảm giác đau tức, đè nặng cho tới đột ngột đau nhói, đau nghiêm trọng.
• Đau bụng khi hành kinh.
• Đau khi quan hệ tình dục.
• Có thể gặp khó khăn khi đại tiện, tiểu tiện
• Có thể gặp tiểu ra máu, đi ngoài ra máu.
• Chu kỳ kinh bất thường (ra máu nhiều hơn bình thường, ra máu ít hơn bình thường hoặc ra máu bất thường).
• Vô sinh, hiếm muộn.

Nguyên nhân

Hiện nay, nguyên nhân gây ra LNMTC buồng trứng chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, có một vài nguyên nhân có thể gây ra lạc nội mạc tử cung như:

• Kinh nguyệt chảy ngược. Tình trạng này xảy ra khi máu kinh nguyệt chảy ngược vào ống dẫn trứng và khoang chậu. Lúc này, máu chứa các tế bào nội mạc tử cung từ lớp lót bên trong tử cung. Và những tế bào này có thể dính vào thành chậu và các bề mặt của cơ quan vùng chậu.
• Tế bào phúc mạc biến đổi. Các chuyên gia cho rằng hormone hoặc các yếu tố miễn dịch làm biến đổi các tế bào lót bên trong bụng. Đây được gọi là tế bào phúc mạc và thành tế bào giống như các tế bào lót bên trong tử cung.
• Biến chứng sẹo do phẫu thuật. 
• Vận chuyển tế bào nội mạc tử cung. Các mạch máu hoặc hệ thống dịch ở các mô có thể di chuyển đến các tế bào nội mạc tử cung đến các bộ phận khác trong cơ thể.
• Tình trạng miễn dịch. Nếu hệ miễn dịch có vấn đề có thể khiến cơ thể không nhận biết được và phá hủy các mô lạc nội mạc tử cung.

Lạc nội mạc tử cung buồng trứng ảnh hưởng thế nào đến chất lượng trứng?

Nang lạc NMTC ở buồng trứng là bệnh lý lành tính (không phải ung thư). Tuy vậy chúng có thể là nguyên nhân gây nên một số vấn đề khó giải quyết, gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, bao gồm:

• Đau vùng chậu mạn tính
• Khó thụ thai hoặc vô sinh
• Rối loạn chức năng bình thường của buồng trứng
• Suy chức năng buồng trứng sớm.

Đặc biệt là LNMTC ở buồng trứng đã được chứng minh có ảnh hưởng bất lợi đến chất lượng và số lượng noãn.

Rối loạn điều hòa quá trình sản xuất nội tiết

LNMTC đã được chứng minh có gây ảnh hưởng đến sinh lý bình thường trong quá trình sản xuất estradiol, một nội tiết rất quan trọng cho sự hình thành và phát triển nang noãn. Phụ nữ có LNMTC có nồng độ estradiol trong máu thấp hơn so với phụ nữ không có LNMTC vào ngày bắt đầu trưởng thành noãn.

Một số bằng chứng khác lại cho rằng nồng độ progesterone tăng cao sau khi phóng noãn (rụng trứng) cũng ảnh hưởng đến sự trưởng thành bình thường của noãn.

Rối loạn môi trường bên trong tế bào noãn

Trong quá trình trưởng thành noãn, thoi vô sắc đóng một vai trò quan trọng. Tuy nhiên, LNMTC có thể là nguyên nhân làm gián đoạn sự xuất hiện của thoi vô sắc.

Môi trường viêm gây ra do LNMTC cũng được cho là nguyên nhân làm giảm chất lượng noãn.

Hàm lượng ty thể trong tế bào chất thấp

Tế bào chất rất quan trọng đối với năng lượng của noãn và sự phát triển của phôi. Đặc biệt, tế bào chất của noãn trưởng thành có số lượng ty thể rất cao. Số lượng ty thể ít sẽ ảnh hưởng đến quá trình thụ tinh của noãn. Một nghiên cứu đã ghi nhận rằng noãn của phụ nữ có LNMTC có tỷ lệ ty thể bất thường cao hơn và số lượng ty tể thấp hơn so với phụ nữ không có LNMTC.

Nguyên tắc điều trị lạc nội mạc tử cung trong hiếm muộn

Dưới đây là nguyên tắc điều trị lạc nội mạc tử cung trong hiếm muộn tại Viện Mô phôi:

• Nếu có cả đau và hiếm muộn, ưu tiên điều trị hiếm muộn trước.
• Nếu phụ nữ LNMTC bị hiếm muộn có kèm với các nguyên nhân hiếm muộn khác, nên cân nhắc áp dụng sớm các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.
• Nếu phụ nữ LNMTC bị hiếm muộn, có giảm dự trữ buồng trứng, nên cân nhắc thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản sớm.
• Không nên điều trị nội tiết đơn thuần (nội tiết tránh thai, progestins, GnRH đồng vận hoặc Danazol) ức chế chức năng buồng trứng để cải thiện điều trị hiếm muộn có kèm LNMTC nhẹ.