Chất lượng phôi là yếu tố rất quan trọng liên quan đến sự thành công của quá trình điều trị. Vì vậy, sau khi phôi được nuôi cấy, chuyên viên phôi học sẽ tiến hành đánh giá hình thái phôi. Tại Viện Mô phôi, các chuyên viên phôi học có hơn 20 năm kinh nghiệm sẽ tiến hành thực hiện. Hình thái phôi có vai trò gì trong sự phát triển của phôi? Đánh giá hình thái phôi được tiến hành như thế nào?
1️⃣Ngày 26/04/2024: Suy buồng trứng nguyên phát là gì?
2️⃣Ngày 25/04/2024: Dấu hiệu cho biết có thể bạn đang mắc PCOS.
3️⃣Ngày 24/04/2024: Tại sao có các dấu hiệu mang thai nhưng chuyển phôi thất bại?
4️⃣Ngày 25/04/2024: Lệch bội nhiễm sắc thể gây ra điều gì?
5️⃣Ngày 23/04/2024: Vô sinh hiếm muộn vì xuất tinh không có tinh trùng
6️⃣Ngày 24/04/2024: Tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh gây ra nguy cơ gì?
Hình thái phôi quan trọng như thế nào?
Phôi thai chính là “hạt giống” được hình thành từ trứng và tinh trùng kết hợp với nhau. Phôi người trong thụ tinh ống nghiệm được trải qua các giai đoạn nuôi cấy như phôi giai đoạn phân chia, phôi nang. Có nhiều cách phân loại phôi, cách phổ biến nhất là theo hình thái phôi. Đánh giá chất lượng phôi là việc rất quan trọng để làm tăng khả năng thành công của thụ tinh trong ống nghiệm. Khi đánh giá chất lượng phôi, người ta thường phân chia thành phôi loại I, II, III.
Phôi ngày 3
Phôi ngày 3 tính từ thời điểm kết hợp giữa trứng và tinh trùng là ngày 0 và nuôi thêm 3 ngày. Đối với phôi ngày 3, toàn bộ quá trình phát triển lệ thuộc vào nguồn năng lượng đến từ trứng. Do đó, chất lượng phôi ngày 3 thường là một yếu tố khách quan để phản ánh chất lượng trứng. Từ phôi ngày 3, bộ gene của phôi sẽ được kích hoạt và phôi phát triển rất dữ dội. Ban đầu tế bào trứng là một tế bào, tới ngày 3 phôi có khoảng 6-8 tế bào.
Phôi nang: ngày 5, ngày 6
Phôi nang là phôi nuôi cấy đến ngày thứ 5, thứ 6 sau ngày thụ tinh, có khoảng 200 tế bào.
- Phôi nang mở rộng, dịch nang lấp đầy thể tích của phôi.
- Các tế bào của phôi cũng bắt đầu biến đổi thành hai loại là nụ phôi và tế bào lá nuôi
- Nụ phôi là thành phần về sau phát triển thành thai nhi và nhau thai phát triển từ tế bào lá nuôi.
Phân loại hình thái phôi là một công việc rất thường quy tại các trung tâm hỗ trợ sinh sản trên thế giới, trong đó các chuyên viên phôi học sẽ quan sát phôi dưới kính hiển vi có độ phóng đại lớn, để phân loại các phôi tốt, các phôi xấu, các phôi bất thường, dựa vào nhiều tiêu chí khác nhau, chuyên viên phôi học sẽ lựa chọn ra các phôi loại I, II, III theo thứ tự ưu tiên từ tốt đến xấu để có những lựa chọn theo dõi và quyết định thích hợp như:
- Thứ tự ưu tiên cho chuyển phôi,
- Có nuôi cấy kéo dài tới giai đoạn phôi nang hay không,
- Chuyển mấy phôi hoặc trữ đông phôi như thế nào…
Đánh giá hình thái phôi được tiến hành như thế nào?
Trong quá trình nuôi cấy, các bác sĩ quan sát quá trình phát triển phôi và tiến hành đánh giá chất lượng vào thời điểm phôi ngày 3 và ngày 5.
Thông qua kết quả đánh giá về phôi, các chuyên viên phôi học, bác sĩ điều trị sẽ xếp loại phôi vào các nhóm để thông báo cho bệnh nhân và cùng đưa ra quyết định quan trọng.
Việc đánh giá hình thái phôi phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm của chuyên viên phôi học và tài liệu khoa học có sẵn.
Đánh giá hình thái phôi ngày 3
Khi phôi ở độ tuổi phôi ngày 3, phôi có khoảng 6-8 tế bào. Hình thái phôi ngày 3 sẽ dựa vào độ phân mảnh, số lượng và tỷ lệ lệch phôi bào.
Đánh giá phân loại phôi nang (phôi ngày 5, ngày 6)
Hiện nay, xu hướng nuôi cấy phôi nang đang ngày càng phổ biến tại các trung tâm hỗ trợ sinh sản.
Ưu điểm của nuôi phôi nang:
- Loại bỏ được một số phôi không có khả năng phát triển từ ngày 3
- Tỷ lệ thành công cao hơn. Do khả năng làm tổ của phôi ngày 5 cao hơn so với ngày 3
- Giảm nguy cơ đa thai vì số phôi cần chuyển sẽ giảm đi khi thực hiện chuyển phôi ngày 5 (bác sĩ sẽ chuyển 1 – 2 phôi).
Đánh giá phôi nang được tiến hành dựa vào các tiêu chí sau:
- Độ nở rộng của khoang phôi: có 6 cấp độ từ 1-6, từ khoang phôi nhỏ đến khi thoát màng hoàn toàn
- Chất lượng của khối mầm phôi (ICM-Inner Cell Mass). Có 3 cấp độ A – B – C; đi từ tốt nhất đến xấu nhất
- Chất lượng của các tế bào lá nuôi (TE-Trophectoderm): tương tự cũng có 3 cấp độ A-B-C, đi từ tốt đến xấu.
Những phôi tốt là những phôi có nhiều tế bào, nén chặt và không bị phân mảnh. Từ những đánh giá này cho ra mức độ phôi tốt, khá và xấu. Tỷ lệ làm tổ của phôi nang tốt có thể lên đến trên 50%. Và giảm dần cho tới phôi nang xấu. Phôi xấu có tỷ lệ làm tổ kém nhất chỉ khoảng 10%.
Dựa vào kết quả đánh giá, phân tích chất lượng phôi, chuyên viên phôi học và bác sĩ cùng bệnh nhân sẽ thảo luận để đưa ra phương án chuyển phôi nào, số lượng và chất lượng ra sao.
Bài viết liên quan
Tụ máu dưới màng đệm có nguy hiểm không?
Sau khi chuyển phôi và có thai, một số trường hợp bệnh nhân xuất hiện ...
Th11
IUI thất bại bao lâu có thể làm lại?
Bơm tinh trùng là một trong những kỹ thuật hỗ trợ sinh sản được nhiều ...
Th11
Chi phí kích thích buồng trứng điều trị IVF bao nhiêu?
Thụ tinh trong ống nghiệm được xem là “cứu cánh” cho hàng triệu cặp vợ ...
Th11
Tại sao IVF thất bại?
Năm 1978, em bé đầu tiên trên thế giới ra đời từ phương pháp thụ ...
Th11
Tỷ lệ thành công của phương pháp thụ tinh nhân tạo
Hằng năm, tỷ lệ các cặp vợ chồng khám và điều trị vô sinh hiếm ...
Th11
Cơ chế di truyền của bệnh thiếu hụt men G6PD
Bệnh lý di truyền là một trong những mối “lo sợ” của rất nhiều gia ...
Th11