Ngày nay, với sự phát triển của truyền thông, sức khoẻ sinh sản nam giới ngày càng được quan tâm. Hiện nay, tỷ lệ vô sinh ở nam giới ngày càng gia tăng. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này đó là chất lượng tinh trùng suy giảm. Tinh dịch đồ là xét nghiệm cơ bản nhưng rất quan trọng. Đây là xét nghiệm đầu tiên để đánh giá sức khoẻ sinh sản của nam giới. Vậy tinh dịch đồ được tiến hành như thế nào? Tinh dịch đồ phản ánh điều gì về sức khoẻ của nam giới?
Tại sao phải xét nghiệm tinh dịch đồ?
Tinh dịch đồ là gì?
Xét nghiệm tinh dịch đồ là một xét nghiệm dựa trên mẫu tinh dịch nhằm để đánh giá chất lượng của tinh trùng, thông qua các chỉ số như: số lượng, khả năng di động, hình dạng,… Việc đánh giá này được thực hiện theo quy định của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Nhờ xét nghiệm tinh dịch đồ mà việc chẩn đoán và điều trị vô sinh hiếm muộn ở nam giới trở nên dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, nhờ các kết quả của tinh dịch đồ, bác sĩ có thể:
- Chẩn đoán chính xác kết quả về hiện tượng xuất tinh ra máu,
- Viêm ống dẫn tinh,…
Tại sao phải xét nghiệm tinh dịch đồ?
Tinh dịch đồ là phương pháp xét nghiệm giúp các bác sĩ đưa ra những chẩn đoán sơ bộ về khả năng sinh sản của người chồng. Từ đó có cơ sở thăm khám chuyên sâu hơn và tìm ra nguyên nhân hiếm muộn – vô sinh. Chính vì vậy, tinh dịch đồ hầu hết chỉ mang tính chất là một xét nghiệm sàng lọc, không có ý nghĩa tuyệt đối.
Phân tích kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ giúp hỗ trợ chẩn đoán nguyên nhân bất thường. Điều này đòi hỏi phải có những chuyên gia trong lĩnh vực về sức khỏe nam giới và hiếm muộn.
Tinh dịch đồ phản ánh điều gì về sức khoẻ của nam giới?
Việc đánh giá và phân tích kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ giúp hỗ trợ chẩn đoán nguyên nhân gây ra bất thường trong tinh dịch, đòi hỏi phải có những chuyên gia trong lĩnh vực về sức khỏe nam giới và hiếm muộn nhiều kinh nghiệm đọc và đưa ra giải pháp điều trị tốt. Qua kết quả thu được từ xét nghiệm, bác sĩ sẽ phản ánh tình trạng tinh trùng có trong tinh dịch và khả năng sinh sản tự nhiên của nam giới. Các chỉ số tinh dịch đồ chỉ có ý nghĩa phỏng đoán khả năng sinh sản của nam giới là cao hay thấp, chứ không cho phép kết luận là vô sinh hay không.
Tiêu chuẩn tinh dịch đồ bình thường theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO)
Kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ bình thường theo WHO 2021 như sau:
- Thể tích trung bình từ 1,4 ml, mật độ tinh trùng trên 16 triệu/ml,
- Tỷ lệ sống trên 54%,
- Hình dạng tinh trùng bình thường trên 4%.

Tiêu chuẩn để đánh giá chất lượng tinh dịch đồ
Số lượng tinh trùng:
Ở người bình thường số lượng tinh trùng trong một lần xuất tinh trên 39 triệu. Và mật độ tinh trùng thường là 16 triệu trong mỗi 1 ml tinh dịch. Nếu kết quả dưới các số trên được xem là số lượng tinh trùng thấp.
>Xét nghiệm E2 khi kích trứng có cần nhịn ăn sáng không?
>Tại sao một số trường hợp đã xét nghiệm PGT nhưng vẫn cần chọc ối?

Thể tích tinh dịch:
Tinh dịch là chất dịch màu trắng đục chứa tinh trùng. Thông thường thể tích tinh dịch mỗi lần xuất tinh khoảng trên 1.4 ml. Nếu thấp hơn, có thể túi tinh không sản xuất đủ lượng dịch.
Khả năng di động của tinh trùng:
Khả năng di động của tinh trùng được tính theo số phần trăm tinh trùng có khả năng di chuyển trên tổng số tinh trùng. Bình thường, nên có trên 42% tinh trùng có khả năng di động và trên 30% tinh trùng có khả năng di động tiến tới.
Hình thái tinh trùng:
Kích thước và hình thái của tinh trùng ảnh hưởng lớn đến khả năng thụ tinh. Cần có ít nhất 4% tinh trùng có hình thái bình thường. Các hình thái bất thường của tinh trùng có thể là đầu quá to hoặc quá nhỏ, 2 đầu, đầu thô, bất thường phần giữa; các hình dạng này có thể làm giảm khả năng kết hợp với trứng của tinh trùng.
>Một số “thủ phạm” gây viêm tắc vòi trứng ở nữ giới
>Trường hợp bệnh nhân điều trị PESA/ICSI sinh hai em bé khoẻ mạnh.

Độ pH tinh dịch:
Thông thường tinh dịch có pH vào khoảng 7.1 – 8.0. Nếu pH tinh dịch nằm ngoài khoảng này có thể làm ảnh hưởng khả năng sống và di chuyển của tinh trùng.
Tế bào lạ
Số lượng bạch cầu trong tinh dịch để đánh giá liệu nam giới có bị viêm nhiễm cơ quan sinh dục hay không.
Nếu tất cả giá trị tinh dịch đồ đều nằm trong khoảng bình thường, nghĩa là nam giới có sức khỏe sinh sản tốt. Nếu xuất hiện các kết quả bất thường ở một vài tiêu chí, bác sĩ có thể yêu cầu tái xét nghiệm sau khoảng 2-3 tuần để đưa ra kết luận chính xác hơn.
Xét nghiệm tinh dịch đồ cần kiêng xuất tinh mấy ngày?
Để có được kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ phản ánh chính xác khả năng sinh sản thì nam giới cần:
- Kiêng xuất tinh từ 3-5 ngày
- Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng. Xây dựng chế độ tập luyện cơ thể và nghỉ ngơi hợp lý trong vòng 3 tháng trước kiểm tra
- Nên bổ sung thêm hải sản trong khẩu phần ăn mỗi ngày. Điều này giúp tăng cường dưỡng chất cần thiết. Đặc biệt là kẽm, selen rất cần thiết cho việc sản xuất tinh trùng.
- Nên sắp xếp thời gian kiểm tra tinh dịch đồ vào buổi sáng để có được tinh thần thoải mái và lượng tinh dịch nhiều nhất.
- Uống nhiều nước để tránh gây tình trạng tinh dịch bị cô đặc, hạn chế tối đa rượu bia thuốc lá.
- Không nên xét nghiệm tinh dịch đồ khi trong người có chất kích thích như rượu bia.
- Không nên xét nghiệm tinh dịch đồ khi đang trong tình trạng sốt cao hoặc viêm nhiễm ở một vị trí nào trên cơ thể.

Nhiều nam giới sinh hoạt vợ chồng với tần suất đều đặn nhưng vẫn chưa có thai tự nhiên hãy đi khám càng sớm càng tốt. Nhiều trường hợp vô tinh nhưng không có biểu hiện gì đặc biệt ngoài vấn đề mong con. Do đó, khám hiếm muộn sớm sẽ giúp có hướng xử lý tốt nhất cho bệnh nhân.


Bài viết liên quan
Phôi đông lạnh có tiến hành sinh thiết được không?
Sinh thiết phôi hiện nay được xem là một bước đột phá trong di truyền ...
Th11
Tại sao một số trường hợp đã xét nghiệm PGT nhưng vẫn cần chọc ối?
Sinh ra em bé khoẻ mạnh là đích đến cuối cùng của Hỗ trợ sinh ...
Th11
Xét nghiệm E2 khi kích trứng có cần nhịn ăn sáng không?
Estrogen thường được biết đến là hormone sinh dục nữ với nhiều vai trò khác ...
Th11
Chuẩn bị niêm mạc tử cung để chuyển phôi trữ trong bao lâu?
Khi chuyển phôi tươi, bệnh nhân sẽ được tiến hành chuyển phôi trong chu kỳ ...
Th11
Tại sao cần xét nghiệm Prolactin khi khám hiếm muộn?
Hormone Prolactin đóng vai trò quan trọng ở cả nam giới và nữ giới. Hormone ...
Th11
Thay đổi số lượng nhiễm sắc thể gây ra những vấn đề gì?
Một người bình thường sinh ra với 46 nhiễm sắc thể (NST). 46 NST này ...
Th11