Siêu âm ống dẫn trứng bằng chất tương phản Hyfosy

Đánh giá chức năng ống dẫn trứng là một trong những việc cần làm khi khám hiếm muộn. Các đánh giá này sẽ chẩn đoán vòi trứng còn hoạt động hay không. Từ đó bác sĩ sẽ có thêm dữ liệu để đánh giá khả năng sinh sản của nữ giới. Tắc vòi trứng, ứ dịch vòi trứng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây hiếm muộn. Siêu âm ống dẫn trứng bằng chất tương phản Hyfosy là một kỹ thuật mới và có nhiều ưu điểm hơn so với chụp HSG. Dưới đây là một số thông tin về kỹ thuật siêu âm mới này bệnh nhân cần biết.

Cấu tạo và chức năng của ống dẫn trứng

Ống dẫn trứng hay còn gọi là vòi trứng là một ống cơ có chiều dài từ 9 – 12cm. Một đầu của ống dẫn trứng sẽ thông với tử cung. Trong khi đầu còn lại sẽ thông với ổ bụng để đỡ khi trứng rụng. Một người phụ nữ bình thường có sức khoẻ sinh sản bình thường sẽ có hai ống dẫn trứng ở hai bên đầy đủ chức năng.

Cấu tạo ống dẫn trứng

Vòi trứng là một trong những bộ phận chính trong cơ quan sinh sản của người phụ nữ. Đây cũng là nơi mà trứng và tinh trùng sau khi thụ tinh sẽ di chuyển về tử cung để làm tổ, bắt đầu quá trình hình thành thai nhi.

Cấu tạo của ống dẫn trứng bao gồm các phần chính đó là:

• Phần phễu ở gần buồng trứng,
• Phần phình ống
• Eo ống.

Chức năng của ống dẫn trứng

Ống dẫn trứng có hai chức năng quan trọng là: 

• Đường di chuyển của trứng và tinh trùng.
• Nơi tinh trùng gặp trứng và diễn ra quá trình thụ tinh.

>Nguy cơ vô sinh thứ phát sau khi mổ lấy thai

>Nguy cơ khi chuyển phôi khảm là gì?

Hàng tháng vào giữa chu kỳ kinh nguyệt, mỗi nang trứng trong buồng trứng sản sinh một số lượng trứng nhất định. Khi trứng rụng, các tua vòi của ống dẫn trứng hứng nhận lấy trứng vào ống dẫn trứng để đưa đến tử cung.

Trong quá trình di chuyển này, nếu trứng gặp tinh trùng đi vào sẽ diễn ra quá trình thụ tinh. Nhờ sự chuyển động của lông mao và nhu động của cơ ống dẫn trứng, phôi thai sẽ được đưa đến buồng tử cung để làm tổ và phát triển. Trường hợp trứng không gặp tinh trùng, trứng sẽ được đào thải ra bên ngoài dưới hình thức kinh nguyệt.

Những bất thường của ống dẫn trứng

Tắc ống dẫn trứng

Tắc ống dẫn trứng là tình trạng vòi trứng bị chít hẹp, ngăn cản trứng và tinh trùng gặp nhau để thụ thai; hoặc hợp tử đã thụ tinh không thể di chuyển vào buồng tử cung để “làm tổ”. Chính vì vậy có thể dẫn đến phôi làm tổ ngay tại vòi trứng gây ra tình trạng thai ngoài tử cung rất nguy hiểm.

Tắc ống dẫn trứng do nguyên nhân gì?

Có nhiều nguyên nhân gây viêm tắc ống dẫn trứng. Có thể do:

• Viêm nhiễm qua đường sình dục do Chlamydia hoặc các loại vi khuẩn lậu;
• Do vệ sinh kém, nhất là vệ sinh trong thời kỳ kinh nguyệt, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm nhiễm âm đạo hay cổ tử cung. Nếu không được điều trị đúng cách sẽ gây viêm nhiễm ngược dòng lên vòi trứng gây tắc nghẽn vòi trứng.
• Các khối u ở vòi trứng. Là các khối dịch lỏng hoặc rắn cư trú, phát triển bên trong vòi trứng và gây tắc. Chính điều này gây cản trở cho quá trình trứng đi vào tử cung.
• Tắc vòi trứng bẩm sinh: Các bé gái ngay từ khi sinh ra đã bị khiếm khuyết hoặc mất đi toàn bộ vòi trứng….

Tắc ống dẫn trứng gây ra nguy cơ gì?

• Vô sinh. Đây được xem là hậu quả nặng nề nhất nếu tắc vòi trứng. Tình trạng này dẫn đến việc tắc ống dẫn trứng hoàn toàn ở 2 vòi trứng. Điều này khiến trứng và tinh trùng không thể gặp nhau để thụ thai.
• Thai ngoài tử cung: Khi tình trạng ống dẫn trứng bị chít hẹp khiến cho trứng sau khi được thụ tinh với tinh trùng không thể trở về tử cung làm tổ mà lại làm tổ ngay ở thành ống dẫn trứng dẫn đến tình trạng mang thai ngoài tử cung. Khi thai nhi phát triển lớn sẽ gây đau đớn và vỡ ống dẫn trứng, nếu không được phát hiện kịp thời có thể ảnh hưởng đến tính mạng của mẹ.
• Đau bụng dưới: Vòi trứng bị tắc do viêm có thể gây nhiễm trùng vùng chậu và khu màng bụng, có thể dẫn đến những cơn đau bụng dưới dữ dội.

Ứ dịch vòi trứng

Ứ dịch vòi trứng là hiện tượng vòi trứng bị tắc bởi các chất dịch, mủ. Các chuyên gia Sản khoa cho biết, hầu hết nữ giới chỉ phát hiện ra ống dẫn trứng bị ứ dịch khi bệnh đã ở giai đoạn nặng vì thế việc điều trị khá khó khăn và để lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng tới sức khỏe sinh sản.

Nguyên nhân gây ứ dịch vòi trứng

• Do bị các bệnh viêm nhiễm khoa trong thời gian dài mà không được điều trị triệt để.
• Quan hệ tình dục không an toàn
• Vệ sinh vùng kín không đúng cách gây viêm nhiễm, tăng nguy cơ ứ dịch.
• Những người có tiền sử phẫu thuật ở cơ quan sinh dục. Đặc biệt là phẫu thuật tại vòi trứng cũng có nguy cơ cao bị ứ dịch tại đây.

Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác có thể gây ứ dịch tại vòi trứng như rối loạn nội tiết tố, viêm ruột thừa vỡ, nạo phá thai không an toàn.

Ứ dịch vòi trứng gây ra nguy cơ gì?

Vòi trứng khi đã bị ứ dịch là tổn thương nghiêm trọng. Khi vòi trứng bị ứ dịch, tại đó bộ phận lông mao của ống dẫn trứng phá huỷ hoàn toàn. Điều này sẽ khiến cho trứng rất khó hoặc không thể di chuyển để gặp tinh trùng và thụ tinh. Nếu noãn đã thụ tinh rất dễ gặp tình trạng chửa ngoài tử cung. Một trường hợp cấp cứu sản khoa rất nguy hiểm. Vì vậy, chi định IVF khi ứ dịch hai vòi, 1 vòi thông tốt 1 vòi ứ dịch có thể làm IUI.

Các phương pháp đánh giá ống dẫn trứng hiện nay

Hiện nay, tại Việt Nam có 3 phương pháp đánh giá ống dẫn trứng.

Chụp X-quang Tử cung Vòi trứng Cản quang (HSG)

Chụp X-quang Tử cung Vòi trứng cản quang ( Hysterosalpingography – HSG) là phương pháp kinh điển sử dụng chất cản quang bơm vào tử cung, sau đó chụp X-quang để quan sát.

Phương pháp này thường được chỉ định cho bệnh nhân ở giai đoạn đầu của chu kỳ kinh. Thời điểm tốt nhất là sau sạch kinh khoảng 2-3 ngày, trước ngày 10 chu kỳ kinh. Trước khi chụp kiểm tra bệnh nhân sẽ được kiểm tra phụ khoa, sử dụng một số loại thuốc như kháng sinh để dự phòng nhiễm khuẩn và thuốc giảm đau sau đó sẽ tiến hành chụp kiểm tra ống dẫn trứng.

Chụp HSG được thực hiện tương đối nhanh và kết quả trả về có những thông tin khá hữu ích khi đánh giá về tình trạng thông hay tắc của ống dẫn trứng. Tuy nhiên phương pháp chụp HSG cũng có một vài nhược điểm. Khi chụp HSG thường dẫn đến cảm giác  co thắt khi bơm thuốc cản quang do đau nên một số trường hợp sẽ làm cho thuốc cản quang không qua được ống dẫn trứng khiến kết quả dương tính giả. Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc trước khi chụp HSG và việc tiếp xúc với tia xạ đôi khi cũng gây ra sự bất tiện.

Phẫu thuật nội soi ống dẫn trứng

Phẫu thuật nội soi ống dẫn trứng là một phẫu thuật xâm lấn tối thiểu (phẫu thuật nội soi ổ bụng) cho phép bác sĩ nhìn trực tiếp vào các cơ quan vùng chậu (tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng).

>Thời hạn lưu trữ tinh trùng tại Viện là bao lâu?

>Kích thích buồng trứng IVF có gây hại cho buồng trứng không?

Phương pháp này được thực hiện bằng cách phối hợp với việc bơm xanh methylene qua cổ tử cung (Chromopertubation) để đánh giá trực tiếp mức độ thông suốt của vòi trứng (thuốc nhuộm xanh sẽ tràn ra ổ bụng nếu ống dẫn trứng thông).

Phương pháp này cho phép đánh giá chi tiết cấu trúc giải phẫu và các bệnh lý đi kèm. Tuy nhiên đây là một thủ thuật xâm lấn, thường chỉ được chỉ định khi có bệnh lý đi kèm. Hoặc sau khi các phương pháp ít xâm lấn hơn không cung cấp đủ thông tin.

Siêu âm ống dẫn trứng bằng chất tương phản Hyfosy

Siêu âm ống dẫn trứng bằng chất tương phản Hyfosy (Hysterosalpingo –Foam Sonography) là phương pháp siêu âm sử dụng chất tương phản dạng bọt bơm vào tử cung (thay vì chất cản quang và tia X). Đây được xem là phương pháp đang dần phổ biến tại các trung tâm hỗ trợ sinh sản. Phương pháp này sử dụng chất tương phản an toàn bơm vào buồng tử cung qua đường âm đạo.

>Người nhiễm HIV có điều trị IVF được không?

>Một số dấu hiệu có thể xuất hiện sau chuyển phôi mà bệnh nhân cần lưu ý.

Phương pháp Hyfosy được thực hiện ở giai đoạn đầu của chu kỳ kinh tối ưu trong khoảng sạch kinh 2-3 ngày không quá ngày thứ 12 của chu kỳ kinh, cũng cần phải kiểm soát những yếu tố về thai và viêm nhiễm trước khi thực hiện, cũng cần phải sử dụng thuốc trước chụp đặc biệt đối với những trường hợp bệnh nhân nhạy cảm.