Các yếu tố ảnh hưởng chất lượng tinh trùng

Chất lượng tinh trùng đóng vai trò quan trọng đối với khả năng sinh sản của nam giới. Những năm gần đây, chất lượng và số lượng tinh trùng suy giảm nghiêm trọng. Điều này làm gia tăng tỷ lệ vô sinh ở nam giới. Dưới đây là các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng ở nam giới. Nên làm gì để tăng cường chất lượng tinh trùng cải thiện khả năng sinh sản?

Các yếu tố ảnh hưởng chất lượng tinh trùng

Tinh trùng là gì?

Tinh trùng là tế bào sinh sản của cánh mày râu. Chúng mang hình hài của những con nòng nọc. Tinh hoàn có chức năng sản xuất tinh trùng và tinh dịch chính là nơi bao bọc và nuôi dưỡng chúng.

Tinh trùng gồm có đầu, thân và đuôi. Đầu tinh trùng chứa nhân tế bào và chỉ có một lớp bào tương mỏng và màng tế bào bao quanh bề mặt. Phía trước đầu tinh trùng có một lớp dày lên gọi là cực đầu. Cực đầu chứa nhiều loại enzyme khác nhau và những enzyme này có một vai trò quan trọng trong quá trình thụ tinh.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về tiêu chí đánh giá chất lượng tinh dịch đồ, tinh trùng được gọi là bình thường khi:

Đầu trơn láng, đường nét đều đặn, hình bầu dục.
Vùng cực đầu rõ ràng, chiếm 40-70% thể tích vùng đầu. Đầu không được chứa không bào lớn hơn 4% thể tích đầu.
Không có quá 2 không bào nhỏ và không chiếm quá 20% đầu tinh trùng.
Vùng phía sau cực đầu không chứa không bào nào.
Phần đuôi phải thẳng, đều, thon hơn phần giữa, không cuộn, và dài khoảng 45μm, không có dấu hiệu bị gãy đuôi.

Chất lượng tinh trùng bị ảnh hưởng bởi những yếu tố nào?

Bệnh lý

Giãn tĩnh mạch thừng tinh làm suy giảm chất lượng tinh trùng.
Nhiễm trùng. Một số tình trạng nhiễm trùng có thể gây ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng hay tạo ra sẹo cản trở trên đường vận chuyển tinh trùng (cản trở cơ học). Các trường hợp viêm nhiễm như viêm mào tinh hoàn, viêm tinh hoàn và các bệnh lây truyền qua đường tình dục (lậu, HIV…)
Bệnh tự miễn. Nguyên nhân này hiếm khi xảy ra. Đây là tình trạng kháng thể tấn công và tiêu diệt tinh trùng của cơ thể.
Khối u có khả năng gây mất cân bằng nội tiết tố, ảnh hưởng đến cơ quan sinh sản của nam giới. Ngoài ra, quá trình điều trị khối u cũng có thể gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của đàn ông.
Mất cân bằng nội tiết tố. Nội tiết tố là thành phần không thể thiếu trong quá trình sản xuất tinh trùng. Vì thế, sự mất cân bằng nội tiết tố có thể gây tổn hại đến quá trình sản xuất tinh trùng.
Một số loại thuốc điều trị có khả năng gây hại đến quá trình sản xuất tinh trùng, khiến khả năng sinh sản của nam giới bị suy giảm.
Một số nguyên nhân khác: Dị tật bẩm sinh, rối loạn di truyền… có khả năng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.

Môi trường

Hóa chất công nghiệp. Tình trạng phơi nhiễm kéo dài với thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ,… Có thể gây tác động tiêu cực lên tinh trùng.
Kim loại nặng: Phơi nhiễm với chì và những kim loại nặng khác là một trong những nguyên nhân gây vô sinh nam.
Tia xạ: Phơi nhiễm với tia xạ có khả năng làm giảm hay mất hoàn toàn khả năng sinh tinh. Để phục hồi, nam giới có thể mất đến vài năm.

🔥🔥🔥🔥XEM THÊM: Tại sao viêm tiểu khung có thể gây hiếm muộn ở phụ nữ?

hoa chat doc hai 1492738653 — *Tình trạng phơi nhiễm kéo dài với thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ,… có thể gây tác động tiêu cực lên tinh trùng.*

Thói quen sinh hoạt thiếu khoa học

Căng thẳng,
Stress do áp lực cuộc sống và công việc,
Sử dụng chất kích thích,
Thừa cân béo phì,
Nam giới lạm dụng thủ dâm
Có chế độ ăn uống thiếu lành mạnh…

Chất lượng tinh trùng đang ngày càng suy giảm nghiêm trọng

Khác với nữ giới, chức năng sinh sản nam giới chịu ảnh hưởng nhiều hơn bởi các yếu tố bên ngoài tác động. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Human Reproductive Update cho thấy trên toàn cầu, mật độ tinh trùng trung bình ở nam giới đã giảm từ 101,2 triệu/ml xuống còn 49 triệu/ml trong khoảng thời gian từ năm 1974 đến 2018, ước tính suy giảm tới hơn 50%.

Như vậy, số lượng tinh trùng của nam giới trên thế giới đã giảm một nửa trong hơn 40 năm qua. Và đang giảm với tỉ lệ khoảng 1,1% mỗi năm. Điều này có thể kéo theo tỷ lệ sinh tự nhiên ngày càng giảm. Đặc biệt tỷ lệ vô sinh hiếm muộn ngày càng tăng.

Lý giải tình trạng suy tinh trùng ở nam giới có xu hướng ngày càng gia tăng, PGS.TS.BS Trịnh Thế Sơn cho biết.

“Nguyên nhân dẫn tới hệ luỵ này có thể do các yếu tố như:

Căng thẳng,
Stress do áp lực cuộc sống và công việc,
Sử dụng chất kích thích,
Thừa cân béo phì,
Nam giới lạm dụng thủ dâm…

Nam giới gặp phải stress, căng thẳng cũng ít hứng thú và quan hệ tình dục do đó cũng không đều đặn, cơ hội thụ thai thành công sẽ giảm đi. Bên cạnh đó, nam giới lạm dụng thủ dâm, quan hệ tình dục bừa bãi có thể gặp hậu quả là trở nên lãnh cảm, xuất tinh sớm hoặc không xuất tinh”.

Nên làm gì để cải thiện chất lượng tinh trùng?

Việc cải thiện chất lượng tinh trùng không quá khó nếu nam giới có lối sống và làm việc khoa học. Tinh trùng càng khỏe mạnh thì khả năng thụ thai càng cao:

Giảm cân nếu đang trong tình trạng thừa cân, béo phì.
Thường xuyên tập luyện để nâng cao sức khỏe, tăng testosterone. Tuy nhiên, nên lựa chọn bài tập phù hợp, không nên tập luyện quá sức để tránh làm giảm nồng độ testosterone và gây ra tác dụng ngược.
Không nên lạm dụng chất kích thích, chẳng hạn như bia rượu, thuốc lá.
Hạn chế tiếp xúc với các hóa chất độc hại.
Tránh mặc quần quá chật. Nên mặc quần lót rộng rãi và được làm từ chất liệu cotton, giữ cho vùng bìu được thông thoáng, tránh tăng nhiệt ở vùng này. Từ đó tạo điều kiện môi trường tốt nhất để nuôi dưỡng tinh trùng phát triển khỏe mạnh.
Bổ sung các thực phẩm có chứa nhiều vitamin B, C, D, E và kẽm để nâng cao sức đề kháng và tăng testosterone. Từ đó, cải thiện chất lượng tinh trùng và chức năng sinh lý cho nam giới.