Xét nghiệm nội tiết ở nữ giới thực hiện vào thời điểm nào?

440363314 977430774047780 5897055598116970689 n

Nội tiết tố đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với khả năng sinh sản ở phụ nữ. Xét nghiệm nội tiết là một trong những xét nghiệm bắt buộc khi điều trị hiếm muộn. Tại Viện Mô phôi, tuỳ vào từng trường hợp sẽ được chỉ định xét nghiệm các chỉ số cụ thể. Các xét nghiệm nội tiết bao gồm: LH, FSH, Progesterone, AMH, Testosterone, Estrogen và Prolactin. Vậy các xét nghiệm này có thể được thực hiện cùng thời điểm không? Xét nghiệm nội tiết ở nữ giới thực hiện vào thời điểm nào để cho kết quả chính xác?

❌Ngày 16/12/2023: Chậm kinh nên làm gì?

❌Ngày 10/03//2023: Hiểu lầm tai hại khi dùng thuốc điều hòa kinh nguyệt

❌Ngày 21/11/2023:  Xét nghiệm FSH để làm gì?

❌Ngày 14/11/2023: Có thể xét nghiệm AMH vào thời điểm nào?

❌Ngày 08/11/2023: Cần làm gì để kiểm soát tình trạng PCOS?

❌Ngày 21/09/2023: Suy tuyến giáp ảnh hưởng gì đến khả năng sinh sản ở phụ nữ?

Vai trò của nội tiết tố nữ qua từng giai đoạn

Hormone là các nội tiết tố được sản sinh một cách tự nhiên trong cơ thể. Chúng có nhiệm vụ trao đổi thông tin giữa các tế bào và các cơ quan nên có ảnh hưởng đến nhiều chức năng sống quan trọng. Trong cơ thể của mỗi người đều sản xuất hormone sinh dục nữ và nam. Khi những hormone này hoạt động không bình thường, chúng sẽ gây ra mất cân bằng nội tiết tố.

Các tuyến chính sản xuất hormone sinh dục là tuyến thượng thận và tuyến sinh dục (bao gồm buồng trứng ở nữ và tinh hoàn ở nam).

Giai đoạn dậy thì

Nội tiết tố nữ kích thích cơ thể nữ giới bước vào tuổi dậy thì (thường từ 8 – 13 tuổi). Hormone luteinizing (LH) và hormone kích thích nang (FSH) được sản xuất ở tuyến yên tăng sản xuất khi nữ giới bước vào tuổi dậy thì, từ đó kích thích sản xuất hormone giới tính đặc biệt là estrogen.

Nồng độ nội tiết tố nữ tăng lên, làm kích thích cơ thể:

  • Phát triển vòng ngực
  • Phát triển lông mu và lông nách
  • Giúp cơ thể phát triển nhanh chóng
  • Tăng mỡ trong cơ thể, đặc biệt là ở hông và đùi
  • Giúp hoàn thiện cấu trúc, chức năng của buồng trứng, tử cung và âm đạo
  • Bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt.

Giai đoạn hành kinh

Chu kỳ kinh nguyệt đầu tiên xảy ra khoảng 2 – 3 năm sau khi ngực bắt đầu phát triển, chủ yếu ở độ tuổi từ 10 đến 16.

Hàng tháng, tử cung dày lên chuẩn bị cho trứng được thụ tinh. Nếu không được thụ tinh, nồng độ estrogen và progesterone sẽ ở mức thấp làm tử cung bắt đầu bóc tách dẫn đến hành kinh, ngày thứ nhất hành kinh là ngày bắt đầu giai đoạn nang trứng. 

Trong thai kỳ

Trong giai đoạn hoàng thể, progesterone tăng lên, chuẩn bị tử cung để tiếp nhận trứng được thụ tinh. Thành tử cung dày lên, chứa đầy chất dinh dưỡng và các chất lỏng khác để duy trì phôi.

Nồng độ progesterone và estrogen tăng lên còn có tác dụng bảo vệ tử cung khỏi vi khuẩn và tinh trùng. Cả hai hormone này còn giúp ống dẫn sữa trong vú giãn ra.

Xét nghiệm nội tiết nữ là gì?

Xét nghiệm nội tiết tố là một trong những phương pháp kiểm tra sức khỏe sinh sản quen thuộc đối với chị em phụ nữ. Xét nghiệm nội tiết tố nữ là cách người bệnh được thực hiện một loạt các xét nghiệm nhỏ nhằm mục đích đánh giá và theo dõi chức năng, tình trạng hoạt động cũng như khả năng dự trữ noãn của buồng trứng. 

Ý nghĩa của xét nghiệm nội tiết ở nữ giới

Xét nghiệm nội tiết tố có thể được sử dụng để chẩn đoán, theo dõi và sàng lọc 

  • Chẩn đoán. Xét nghiệm nội tiết tố thường được sử dụng để xác định nguyên nhân gây ra các tình trạng như chậm phát triển, vô sinh, mãn kinh, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) và một số loại khối u.
  • Theo dõi. Việc xét nghiệm liên tục dùng để theo dõi bất kỳ thay đổi nào về sức khỏe. Xét nghiệm có thể được sử dụng để theo dõi những người đang điều trị vô sinh hoặc ung thư. Xét nghiệm cũng có thể giúp theo dõi nồng độ hormone ở những phụ nữ chuyển giới đang điều trị bằng liệu pháp hormone thay thế.
  • Sàng lọc: xét nghiệm hormone cũng có thể được sử dụng để sàng lọc nhằm tìm kiếm các vấn đề sức khỏe trước khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào. Ví dụ, xét nghiệm một số hormone có thể được thực hiện trong thai kỳ để sàng lọc các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn của thai nhi. Ngoài ra, phụ nữ đang trong độ tuổi sinh đẻ có thể được xét nghiệm nội tiết tố để xem họ có thai hay không trước khi phẫu thuật hoặc nhập viện. 

Ai nên thực hiện xét nghiệm nội tiết tố nữ?

Xét nghiệm nội tiết tố ở phụ nữ thường được chỉ định nhất khi người bệnh có các triệu chứng cho thấy cơ thể mất cân bằng nội tiết tố nữ. Các bác sĩ có thể đề nghị xét nghiệm nội tiết tố nếu người bệnh có một hoặc nhiều triệu chứng sau:

  • Dấu hiệu mãn kinh: khô âm đạo, bốc hỏa hoặc khó ngủ ở người dưới 40 tuổi
  • Khó mang thai hoặc giữ thai 
  • Dấu hiệu mang thai: trễ kinh, ngực mềm, buồn nôn và đi tiểu thường xuyên
  • Chảy máu âm đạo bất thường (bao gồm chu kỳ kinh nguyệt kéo dài hơn bình thường hoặc chảy máu khi kỳ kinh đã kết thúc)
  • Chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc bị mất kinh nguyệt
  • Mọc mụn
  • Số lượng tóc phát triển bất thường 

Xét nghiệm nội tiết ở nữ giới thực hiện vào thời điểm nào?

Các xét nghiệm nội tiết nữ quan trọng

Estradiol (E2):

Estrogen có nhiệm vụ phát triển các đặc điểm giới tính thứ cấp ở phụ nữ, Estrogen được sản xuất chủ yếu trong buồng trứng. Ngoài ra nó cũng được tạo thành với lượng nhỏ trong và vỏ thượng thận. Estradiol là loại Estrogen có hoạt tính sinh học mạnh nhất. Nồng độ estradiol được coi là bình thường nếu nằm trong khoảng từ 70 – 220 pmol/L tương đương 20 – 60 pg/mL, tuỳ thuộc từng thời điểm của chu kỳ kinh nguyệt

Progesterone: 

Được hình thành chủ yếu từ các tế bào của nang hoàng thể (nang rụng trứng). Và từ các tế bào nhau thai trong thời kỳ mang thai. Nồng độ progesterone bắt đầu tăng dần quanh thời điểm rụng trứng, và đạt nồng độ cao nhất quanh thời điểm phôi làm tổ. Vai trò của progesterone là làm chuyển dạng nội mạc tử cung, màng rụng hoá nội mạc tử cung để tạo môi trường thuận lợi cho phôi làm tổ và phát triển. 

FSH: 

FSH là hormone kích thích sự phát triển của nang noãn. Nó có trách nhiệm khởi động quá trình phát triển và gây ra sự trưởng thành của một nang noãn. FSH được tiết nhiều ở đầu chu kỳ. Sau đó giảm dần do tác dụng ức chế phản hồi của Estradiol lên tuyến yên. 

LH:

LH là hormone kích thích gây phóng noãn. Vào đầu chu kỳ nồng độ LH rất thấp, nồng độ LH tăng cao vào giai đoạn tiền phóng noãn. Khi đỉnh LH tăng vượt quá ngưỡng (200 đơn vị) sẽ xảy hiện tượng phóng noãn 36 giờ sau ở đỉnh LH này. Mỗi chu kỳ tự nhiên chỉ có một đỉnh LH duy nhất, sau đó nồng độ LH giảm trở về nồng độ cơ bản cho đến cuối chu kỳ. 

luteinizing hormone la gi e1695179197384 2

Prolactin:

PRL là hormone bài tiết sữa, kích thích tăng trưởng tuyến vú và sự sản xuất sữa lúc có thai và cho con bú. Một số trường hợp khác cũng tăng Prolactin như: bệnh lý về U tuyến yên, hội chứng buồng trứng đa nang (Polycystic Ovary Syndrome – PCOS), do dùng thuốc, chưa rõ nguyên nhân. Tuy nhiên, đối với phụ nữ bình thường, Prolactin tăng cao có thể dẫn đến hiếm muộn. Do vậy khi có nghi ngờ về bệnh lý tăng Prolactin, có thể xét nghiệm bất cứ thời điểm nào.

AMH (Anti-Mullerian Hormone):

AMH để đánh giá dự trữ buồng trứng trong chẩn đoán và điều trị hiếm muộn.

Thời điểm xét nghiệm nội tiết

  • Xét nghiệm LH và FSH: từ ngày thứ 2 – 3 của vòng kinh.
  • Xét nghiệm Progesterone: ngày thứ 21 – 28 của chu kỳ kinh nguyệt.
  • Các xét nghiệm AMH, Testosterone, Estrogen và Prolactin có nồng độ khá ổn định nên có thể thực hiện vào bất cứ thời điểm nào trong chu kỳ kinh nguyệt.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

DMCA.com Protection Status