Tinh trùng được gọi là tế bào sinh sản ở nam giới. Tinh trùng là một trong hai yếu tố quan trọng để hình thành nên phôi thai ở con người. Vì vậy, chất lượng tinh trùng đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khoẻ sinh sản ở nam giới. Để có tinh trùng trưởng thành và thụ tinh, phải trải qua quá trình hình thành và phát triển. Vậy tinh trùng hình thành mất bao lâu thời gian? Chất lượng tinh trùng bị ảnh hưởng bởi những yếu tố nào?
Ngày 08/05/2023: Phân biệt thụ tinh trong ống nghiệm và thụ tinh nhân tạo?
Ngày 05/02/2023: Thay đổi lối sống để cải thiện tinh trùng là cần làm gì?
Ngày 16/05/2023: Không có tinh trùng nên điều trị như thế nào?
Ngày 30/01/2023: Bơm tinh trùng vào buồng tử cung – IUI
Ngày 17/04/2023: Khi nào cần tiêm tinh trùng vào bào tương noãn?
Ngày 08/07/2023: Vì sao xảy ra tình trạng vô sinh thứ phát?
Tinh trùng hình thành mất bao lâu thời gian?
Tinh trùng là tế bào sinh sản của cánh mày râu. Chúng mang hình hài của những con nòng nọc. Được cấu tạo bởi 3 bộ phận chính là đầu, thân và đuôi. Tinh hoàn có chức năng sản xuất tinh trùng và tinh dịch chính là nơi bao bọc và nuôi dưỡng chúng. Mỗi tinh trùng có kích thước 65-70 µm.
Tinh trùng gồm có đầu, thân và đuôi. Đầu tinh trùng chứa nhân tế bào và chỉ có một lớp bào tương mỏng và màng tế bào bao quanh bề mặt. Phía trước đầu tinh trùng có một lớp dày lên gọi là cực đầu. Cực đầu chứa nhiều loại enzyme khác nhau và những enzyme này có một vai trò quan trọng trong quá trình thụ tinh.
Đuôi tinh trùng được chia thành các phần cổ, phần giữa, phần chính và phần cuối.
Phần giữa của tinh trùng chứa các ty thể sắp xếp theo hình xoắn ốc, chúng có vai trò quan trọng trong sự di chuyển của tinh trùng. Nhờ sự sắp xếp theo hình nan hoa này mà tinh trùng có thể chuyển động thẳng về phía trước.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về tiêu chí đánh giá chất lượng tinh dịch đồ, tinh trùng được gọi là bình thường khi:
- Đầu trơn láng, đường nét đều đặn, hình bầu dục.
- Vùng cực đầu rõ ràng, chiếm 40-70% thể tích vùng đầu. Đầu không được chứa không bào lớn hơn 4% thể tích đầu.
- Không có quá 2 không bào nhỏ và không chiếm quá 20% đầu tinh trùng.
- Vùng phía sau cực đầu không chứa không bào nào.
- Phần đuôi phải thẳng, đều, thon hơn phần giữa, không cuộn, và dài khoảng 45μm, không có dấu hiệu bị gãy đuôi.
Vai trò của tinh trùng
Tinh trùng kết hợp với tế bào trứng để tạo thành hợp tử. Tuy nhiên, chỉ có 1 tinh trùng khỏe nhất mới có thể kết hợp với trứng và thụ tinh.
Tinh trùng quyết định giới tính của con là trai hay gái. Bởi tế bào trứng luôn mang nhiễm sắc thể X, trong khi đó tinh trùng có thể mang nhiễm sắc thể X hoặc Y. Khi nhiễm sắc thể X của tinh trùng kết hợp với trứng thì thai nhi là con gái (XX), còn khi nhiễm sắc thể Y của tinh trùng kết hợp với trứng thì thai nhi là con trai (XY).
Hình thành tinh trùng mất bao lâu thời gian?
Tinh trùng được sản xuất hàng ngày trong cơ thể người đàn ông, nhưng một chu kỳ tái tạo tinh trùng đầy đủ phải mất khoảng 64 – 72 ngày.
Sau đó, tinh trùng sẽ phải mất thêm từ 12-21 ngày ở mào tinh hoàn để hoàn thiện chức năng. Như vậy, tổng cộng thời gian để quá trình sinh tinh hoàn thiện từ 10-12 tuần.
Nếu người đàn ông xuất hiện kích thích tình dục, quá trình xuất tinh sẽ bắt đầu diễn ra. Từ mào tinh hoàn, tinh trùng sẽ phóng theo ống dẫn tinh.Sau đó được trộn lẫn với túi tinh (chiếm 60%), dịch tiết tuyến tiền liệt (chiếm 30%), các tuyến hành niệu đạo (chiếm 10%), cuối cùng sẽ tống xuất ra ngoài.
Nếu quá trình xuất tinh không diễn ra thì tinh trùng vẫn bị thoái hoá, chết và được hấp thụ bởi biểu mô của mào tinh.
Chất lượng tinh trùng bị ảnh hưởng bởi những yếu tố nào?
Bệnh lý
- Giãn tĩnh mạch thừng tinh làm suy giảm chất lượng tinh trùng.
- Một số tình trạng nhiễm trùng có thể gây ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng hay tạo ra sẹo cản trở trên đường vận chuyển tinh trùng. Các trường hợp viêm nhiễm như viêm mào tinh hoàn, viêm tinh hoàn và các bệnh lây truyền qua đường tình dục (lậu, HIV…)
- Bệnh tự miễn. Nguyên nhân này hiếm khi xảy ra. Đây là tình trạng kháng thể tấn công và tiêu diệt tinh trùng của cơ thể.
- Khối u có khả năng gây mất cân bằng nội tiết tố, ảnh hưởng đến cơ quan sinh sản của nam giới. Ngoài ra, quá trình điều trị khối u cũng có thể gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của đàn ông.
- Mất cân bằng nội tiết tố. Nội tiết tố là thành phần không thể thiếu trong quá trình sản xuất tinh trùng. Vì thế, sự mất cân bằng nội tiết tố có thể gây tổn hại đến quá trình sản xuất tinh trùng.
- Một số loại thuốc điều trị có khả năng gây hại đến quá trình sản xuất tinh trùng. Từ đó khiến khả năng sinh sản của nam giới bị suy giảm.
- Một số nguyên nhân khác: Dị tật bẩm sinh, rối loạn di truyền… có khả năng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.
Môi trường
- Hóa chất công nghiệp. Tình trạng phơi nhiễm kéo dài với thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ,… Có thể gây tác động tiêu cực lên tinh trùng.
- Kim loại nặng: Phơi nhiễm với chì và những kim loại nặng khác là một trong những nguyên nhân gây vô sinh nam.
- Tia xạ: Phơi nhiễm với tia xạ có khả năng làm giảm hay mất hoàn toàn khả năng sinh tinh. Để phục hồi, nam giới có thể mất đến vài năm.
Thói quen sinh hoạt
Chất lượng và số lượng tinh trùng sẽ bị ảnh hưởng nếu nam giới thường xuyên duy trì thói quen xấu như:
- Tắm bồn nước nóng thời gian quá lâu,
- Ngồi làm việc máy tính trong thời gian dài không đứng dậy vận động,
- Mặc quần bó sát,
- Hay sử dụng đồ ăn nhanh, đồ ăn mặn, nhiều đường, thường xuyên để điện thoại trong túi quần
- Thức khuya, căng thẳng trong thời gian dài…
Bài viết liên quan
IUI thất bại bao lâu có thể làm lại?
Bơm tinh trùng là một trong những kỹ thuật hỗ trợ sinh sản được nhiều ...
Th11
Chi phí kích thích buồng trứng điều trị IVF bao nhiêu?
Thụ tinh trong ống nghiệm được xem là “cứu cánh” cho hàng triệu cặp vợ ...
Th11
Tắc vòi trứng nên làm gì??
Vòi trứng được xem là cơ quan sinh sản vô cùng quan trọng của nữ ...
Th11
Tại sao IVF thất bại?
Năm 1978, em bé đầu tiên trên thế giới ra đời từ phương pháp thụ ...
Th11
Cắt hai vòi trứng và cơ hội mang thai
Ống dẫn trứng hay vòi trứng là “con đường” để trứng và tinh trùng gặp ...
Th11
Xét nghiệm AMH có cần nhịn ăn sáng không?
AMH là chỉ số nội tiết rất quan trọng để đánh giá khả năng sinh ...
Th11